MiMi Aung

MiMi Aung

(2018)
Irudi gehiago
Bizitza
JaiotzaIllinois, 1968 (55/56 urte)
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
Hezkuntza
HeziketaIllinoisko Unibertsitatea Urbana–Champaignen
(1988 - 1990) Zientzietako Masterra : ingeniaritza elektriko
Illinoisko Unibertsitatea Urbana–Champaignen
(ezezaguna - 1988) Zientziatan graduatua : ingeniaritza elektriko
Jarduerak
Jarduerakingeniari elektronikoa
Enplegatzailea(k)Jet Propulsion Laboratory
Jasotako sariak
ikusi
  • 100 Emakume (BBC)  (2019)
    Time 100  (2021)

MiMi Aung (1968) birmaniar-estatubatuar ingeniari eta Txorroko Propulsioko Laborategiko (Jet Propulsion Laboratory - JPL) proiektuko zuzendaria izateaz gain, Martera bidalitako Ingenuity Helikopteroaren taldeko ingeniari nagusia da, 2021eko apirilaren 19an aireratu zen lehen hegazkin estralurtarra.

Gaztetako bizitza eta hezkuntza

MiMi Aung-en gurasoak Estatu Batuetan ezagutu ziren doktoregoa ikasten ari zirenean. Aung Illinoisen jaio zen, eta bi urte eta erdi zituela Birmaniara (1989tik aurrera Myanmar izenez ezaguna) itzuli zen gurasoekin.[1][2][3]Bere ama, Hla Hla Sein, Myanmarren matematiketan doktore titulua lortu zuen lehen emakumea izan zen. Espazio zientzian interesa piztu zitzaion institutu britainiar baten batxilergoko ikaslea zen bitartean.[4] Hamasei urte zituela Estatu Batuetara joan zen bizitzera bere ikasketekin jarraitzera, eta horretarako baimena lortu zuen familiako kide bakarra izan zen. Aungek ingeniaritza elektronikoa ikasi zuen Illinois estatuko Urbana Champaign-eko Unibertsitatean, eta master titulua jaso zuen 1990ean. Bere master amaierako lana komunikazioei eta seinaleen tratamenduari buruzkoa izan zen. Masterreko programan irakasle batek JPL-ek espazio sakoneko esplorazioan egindako lana aipatu zuen, bere interesa piztuz.[5]

Ikerketa eta ibilbidea

Aung Txorroko Propulsioko Laborategian (JPL) 1990ean sartu zen, eta bertan espazio-hegaldiekin eta NASAko Espazio Sakonaren Sarea (Deep Space Network -DSN) proiektuekin lan egin du. DSNko Irrati Maiztasuneko eta Mikrouhin Azpisistemetako Atalean hasi zuen bere ibilbidea, eta bertan Block V Hargailuaren (Block V Receiver) algoritmoak garatu eta probatu zituen.[6] Hartzaile digitala munduko hiru DSN konplexuetan hedatu zuen, monopulsezko radar sistemetan lan egin aurretik. Monopulsezko radar sistemak DSNrako 34 m-ko antenekin konbinatuta erabili ziren. 240 GHz erradiometroan lan egin zuen “Lurrarren orbitan mikrouhin bidezko sistemaren adarren zundarako.”

Teddy Tzanetos, MiMi Aung eta Bob Balaram helikopteroaren hegaldia aztertzen.

Bere hurrengo proiektua StarLight bi espazio-ontzien interferometroa izan zen. Horretarako, irrati-maiztasuneko hegan egiteko sentsore autonomoaren eraketa diseinatu zuen.[7] Lurreko Planeta Bilatzailean hegan egiten duen formazio proiektuaren elementuen kudeatzaile hautatu zuten. Baina finantziazioa lortu ez zutenez, Lurreko Planeta Bilatzailearen sarri atzeratu ondoren, bertan behera utzi zuten 2011. urtean.[8] Aung orientazio, nabigazio eta kontrol sentsoreen taldeko gainbegiratzaile bilakatu zen. Gaitasun horretan, espazio-hegaldietako misioetarako sentsore teknologiak sortu zituen. Espazioaren esplorazio autonomoan gero eta interes handiagoa zuen, eta 2010ean atalaren zuzendari izendatu zuten. Psyche espazio-ontzi proiektuko taldeko kidea da.[9]

2013an Sistema Autonomoen Dibisioko zuzendariorde bilakatu zen,[10] eta 2015ean Marte Helikoptero-ko buru izendatu zuten. Marteko atmosfera hain mehea denez, Marte Helikopteroko palek gas dezente gutxiago topatzen dute eta beraz, lurrean biratuko luketen baino azkarrago aritu behar dira.[11] Marte Helikopteroaren lehen hegaldi probak JPL espazio simulagailuaren barruan egin ziren 2019ko hasieran.[12][13] Helikopteroaren kostua guztira 23 milioi dolar ingurukoa da, eta 1,8 kg baino gutxiago pisatzen du.[14][15] Helikopteroa Perseverance ibilgailuaren sabelari lotuta jaurti zen 2020ko uztailean, NASAren Marte 2020 misioaren atal bat bezala.[16][17] Perseverance esploratzailea arrakastaz lehorreratu zen Marteko gainazalean 2021eko otsailaren 18an, eta bi egun beranduago NASAko JPLk Marteko Ingenuity Helikopteroaren bere lehen txostena jaso zuen, Marteko Orbitako Miatzailearen bidez. 2021eko apirilaren 3an arrakastaz zabaldu zen, eta apirilaren 19an hegazkin batek beste planeta batean kontrolatutako lehen hegaldia egin zuen.[18][19]

Konpromiso publikoa

Aung Elkarte Planetarioko aditua da,[20] eta Hegaldi Espazialak (Spaceflight) aldizkarian idatzi izan du.[21] BBC telebita kateak munduko 100 emakume nabarmenenen artean hautatu zuen 2019an.[22] Aungek JPLko gela garbian webcam bat instalatu zuen, herritarrek helikopteroaren garapena ikusteko aukera izan zezaten.[23]

Aung 2019ko Espazioko Erreginak (Space Queens) dokumentalean agertu zen, Apollo 11n inspiratutako beste hainbat emakumerekin batera. Bertan, 2020an Perseverance esploratzailearekin gizateria Martera eramateko duen inplikazioa aipatu zuen, bereziki Ingenuity helikopterorako proiektuan lan eginez, Marteko atmosferan propultsatutako hegaldi baterako aukera frogatu lukelako.[24]

Erreferentziak

  1. (Ingelesez) "Women @ JPL". women.jpl.nasa.gov. https://women.jpl.nasa.gov..
  2. (Ingelesez) Detwiler, Jacqueline. (2016). "What Happens Inside NASA's Jet Propulsion Lab Changes the World". Popular Mechanics.
  3. (Ingelesez) La, Phoebe. (2020). "Burmese American engineer powering NASA to Mars". Myanmar Times.
  4. (Ingelesez) "The engineer building a drone for Mars". www.pressreader.com.
  5. (Ingelesez) Apeles, Teena. (2019). "A Woman's Place is in Space: Meet Eight Asian American Women Reaching for the Stars". KCET.
  6. (Ingelesez) MiMi Aung". NAE Website.
  7. (Ingelesez) Tien, J. Y.; Purcell, G. H.; Amaro, L. R.; Young, L. E.; Mimi Aung; Srinivasan, J. M.; Archer, E. D.; Vozoff, A. M.; Yong Chong. (2003). "Technology validation of the autonomous formation flying sensor for precision formation flying". 2003 IEEE Aerospace Conference Proceedings, (Cat. No.03TH8652). 1: 1–140 vol.1. or. ISBN doi:10.1109/AERO.2003.1235048. ISBN 0-7803-7651-X. S2CID 111365995...
  8. (Ingelesez) "MiMi Aung's schedule for LCHS Building Your Path". lchsbuildingyourpath2018.sched.com.
  9. (Ingelesez) "The Full Psyche Team". Psyche Mission.
  10. (Ingelesez) Lerner, Preston. (2019). "A Helicopter Dreams of Mars". Air & Space Magazine.
  11. (Ingelesez) "How hard is it to fly a helicopter on Mars? NASA will soon find out". Los Angeles Times.
  12. (Ingelesez) "NASA's Mars Helicopter Completes Flight Tests". NASA/JPL.
  13. (Ingelesez) "NASA completes successful test of Mars 'helicopter'". Evening Standard.
  14. (Ingelesez) @jesswade. (2019). "🚀 Meet MiMi Aung, electronic engineer, one of @BBC's #100Women and lead for the @NASAJPL Mars 🚁. The helicopter weighs 1.8kg and cost ~$23 million. Aung grew up in 🇲🇲 and moved to the 🇺🇸 on her own aged 16 to study". Tweet.
  15. (Ingelesez) "Mars mission: Why Nasa is sending a helicopter to Mars in 2020". www.bbc.co.uk.
  16. (Ingelesez) "MiMi Aung". AEC Next.
  17. (Ingelesez) "Mars Helicopter to launch as part of Nasa's 2020 mission". The Engineer.
  18. (Ingelesez) "Nasa successfully flies small helicopter on Mars". BBC News.
  19. (Ingelesez) "NASA's Ingenuity Mars Helicopter Succeeds in Historic First Flight". NASA.
  20. (Ingelesez) "MiMi Aung". www.planetary.org.
  21. (Ingelesez) "Mimi Aung". Spaceflight Now.
  22. (Ingelesez) "BBC 100 Women 2019: Who is on the list?". BBC.
  23. (Ingelesez) Wehner, Mike. (2019). "NASA set up a webcam so you can watch them build the Mars 2020 rover". BGR.
  24. "Celebrating the Queens of Space". Napier.

Kanpo estekak

  • (Ingelesez) Mars Helicopter Tech Demo, bideoa
  • (Ingelesez) Insider: Ingenuity project manager MiMi Aung
Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q71181114
  • Commonscat Multimedia: MiMi Aung / Q71181114

  • Identifikadoreak
  • S2: 145672547
  • Wd Datuak: Q71181114
  • Commonscat Multimedia: MiMi Aung / Q71181114
  • i
  • e
  • a
BBCren 100 emakumeak 2019an
Precious Adams · Sharan Dhaliwal · Soo Jung Lee · Ren Xiaoyuan · Parveena Ahanger · Salwa Eid Naser · Fei-fei Li · Maria Ressa · Piera Aiello · Rana el Kaliouby · Erika Lust · Djamila Ribeiro · Jasmin Akter · María Fernanda Espinosa · Lauren Mahon · Jawahir Roble · Manal Al Dowayan · Lucinda Evans · Julie Makani · Najat Saliba · Kimia Alizadeh · Gerard Fernández · Lisa Mandemaker · Nanjira Sambuli · Alanoud Alsharekh · Bethany Firth · Jamie Margolin · Zehra Sayers · Marwa Al-Sabouni · Owl Fisher · Francia Márquez · Hayfa Sdiri · Rida Al-Tubuly · Shelly-Ann Fraser-Pryce · Gina Martin · Noor Shaker · Tabata Amaral · Zarifa Ghafari · Sarah Martins Da Silva · Bonita Sharma · Yalitza Aparicio · Jalila Haider · Raja Meziane · Vandana Shiva · Dayna Ash · Tayla Harris · Susmita Mohanty · Pragati Singh · Dina Asher-Smith · Hollie · Benedicte Mundele · Liubov Sobol · MiMi Aung · Huang Wensi · Subhalakshmi Nandi · Samah Subay · Nisha Ayub · Luchita Hurtado · Trang Nguyen · Kalista Sy · Judith Bakirya · Yumi Ishikawa · Van Thi Nguyen · Bella Thorne · Ayah Bdeir · Asmaa James · Natasha Noel · Veronique Thouvenot · Dhammananda Bhikkhuni · Aranya Johar · Alexandria Ocasio-Cortez · Greta Thunberg · Mabel Bianco · Katrina Johnston-Zimmerman · Farida Osman · Paola Villarreal · Raya Bidshahri · Gada Kadoda · Ashcharya Peiris · Ida Vitale · Katie Bouman · Amy Karle · Danit Peleg · Purity Wako · Sinéad Burke · Ahlam Khudr · Autumn Peltier · Marilyn Waring · Lisa Campo-Engelstein · Fiona Kolbinger · Swietenia Puspa Lestari · Amy Webb · Scarlett Curtis · Hiyori Kon · Megan Rapinoe · Sara Wesslin · Ella Daish · Aïssata Lam · Onjali Rauf · Gina Zurlo
...
<< 2018 - 2020 >>