Víctor Pradera

Irudi gehiago

Gorteetako diputatua

Kontsultarako Biltzar Nazionaleko kidea

Bizitza

Jaiotza

Iruñea, 1872ko apirilaren 19a

Herrialdea

Nafarroa Garaia, Euskal Herria

Heriotza

Donostia, 1936ko irailaren 6a (64 urte)

Hobiratze lekua

Polloeko hilerria

Heriotza modua

heriotza zigorra: bala zauria

Familia

Seme-alabak

ikusi

Juan José Pradera Ortega

Hezkuntza

Heziketa

Deustuko Unibertsitatea

Hizkuntzak

gaztelania

Jarduerak

historialaria, politikaria, abokatua eta ingeniaria

Lantokia(k)

Madril

Lan nabarmenak

ikusi

Fernando el Católico y los falsarios de la historia
The New State ^(en)

Kidetza

Acción Española ^(en)

Sinesmenak eta ideologia

Alderdi politikoa

Elkarte Tradizionalista
Alderdi Katoliko Tradizionalista
Alderdi Sozial Popularra

Juan Víctor Pradera Larunbe (Iruñea, Nafarroa Garaia, 1873ko apirilaren 19a - Donostia, Gipuzkoa, 1936ko irailaren 6a) euskal herritar politikari, ingeniari, abokatu eta historialaria izan zen.^[1]

Biografia

Aitaren aldeko aitona Sarakoa zen (Jean Pradere Martinena) eta amona berriz Sunbillakoa, Etxalarren bizi zirelarik. Hantxe jaio zen Victor Praderaren aita. Ama, ostera, Iruñekoa zuen.^[2]

Iruñan jaio arren, zazpi urterekin Donostiara joan zen bizitzera gurasoekin.^[2]1899an, Tolosako barrutia (Gipuzkoa) ordezkatuz, eta 1918an, Iruñeko barrutia (Nafarroa Garaia) ordezkatuz, diputatu hautatu zuten. Juan Vázquez de Mellaren jarraitzailea, honekin batera karlismoa utzi eta Alderdi Katoliko Tradizionalistan sartu zen. Gero Alderdi Sozial Popularrean eta Elkarte Tradizionalistan ere ibili zen.

Euskalduna zen;^[3] hala ere, Euskal Herriarentzako Sortarauaren eta eusko abertzaletasunaren aurka gogor borrokatu zen. Nafarroako konkista legitimatzeko saiakerak egin zituen, adibidez, gogor joz Amaiurko monolitoaren kontra, eta Fernando el Católico y los falsarios de la historia entsegua argitaratuz (1922). Espainiako Bigarren Errepublikaren aurkako sutsua, bere idazkietan eta jarduera politikoan hura suntsitzearen alde lan egin zuen. Leo XIII.aren Rerum Novarum-aren katolizismo sozialaren aldekoa izan zen.^[2]

Espainiako Gerra Zibila hasi zenean, Donostian zegoen. Abuztu hasieran atxilotu zuten, eta Ondarretako espetxean giltzapetu. 1936ko irail hasieran fusilatu zuten, baita semea ere.

Obra batzuk

Por Navarra, para España [diskurtso]. Donostia: "GRAPHOS". 1921.
Fernando el Católico y los falsarios de la historia. Sucesores de Rivadeneyra (S. A.). 1922.
Dios vuelve y los dioses se van. Sucesores de Rivadeneyra (S. A.). 1923.
El Estado Nuevo (2. edizio). Editorial Española. 1937.

Erreferentziak

↑ (Gaztelaniaz) «Víctor Pradera Larumbe» Auñamendi Eusko Entziklopedia. .
↑ ^a ^b ^c «Víctor Pradera Larumbe | Real Academia de la Historia» dbe.rah.es (Noiz kontsultatua: 2021-07-04).
↑ Orzaiz, Ion, Senar, Joxerra. (2016). Nafarroa, orain ala inoiz ez. , 41 or. ISBN 978-84-9027-661-7..

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Autoritate kontrola	Wikimedia proiektuak Datuak: Q2742748 Multimedia: Víctor Pradera / Q2742748 Identifikadoreak WorldCat VIAF: 108869672 ISNI: 0000000119995763 BNE: XX888483 BNF: 145519637 (data) GND: 128820322 LCCN: nr2003037672 CiNii: DA01262352 UB: a1075875 Hiztegiak eta entziklopediak Auñamendi: 118372 Lur: 04978/eu_p_2953/p2953 GEN: 17004 DBE: url