Anuna De Wever

Anuna De Wever
Anuna De Wever, oktober 2020
Algemene informatie
Geboren 16 juni 2001
Mortsel
Nationaliteit Belgische
Land Vlag van België België
Bekend van Youth for Climate
Zie ook Publieke discussie over de opwarming van de Aarde

Anuna De Wever (Mortsel, 16 juni 2001) is een Belgische klimaatactiviste. Samen met Kyra Gantois, haar toenmalige partner die ze kende van het Koninklijk Atheneum van Mortsel, riep ze scholieren via sociale media op om in Brussel te demonstreren voor het klimaat. Sinds de oproep vonden verschillende edities van Schoolstaking voor het klimaat op donderdag plaats.[1] Ze werd hierbij de belangrijkste spreekbuis van deze beweging.

Activisme

Gantois en De Wever op zondag 27 januari 2019 in Brussel

Haar scholierenactie "Spijbelen voor het klimaat" startte in januari 2019 in navolging van de internationale bewegingen "School Strikes 4 Climate" en "Fridays for Future" die in augustus 2018 ontstonden en regeringen wereldwijd oproepen tegen de opwarming van de Aarde. De eerste actie kwam er na de zomervakantie op 20 augustus 2018 door Greta Thunberg. Die besloot elke schooldag te staken tot de Zweedse parlementsverkiezingen op 9 september 2018. In navolging volgden in november 2018 acties in Australië. Hierdoor geïnspireerd riepen begin januari de 17-jarige Anuna De Wever en de 19-jarige Kyra Gantois via sociale media op om elke donderdag te spijbelen en actie te voeren in Brussel. Dit is belangrijker dan de wiskundeles vertelde ze aan Radio 1.[2]

Sinds het begin van haar oproep tot klimaatacties laat De Wever zich adviseren door Greenpeace inzake de analyse en argumentatie van de door het IPCC en de klimaatbeweging vooropgestelde beleidsmaatregelen alsook inzake haar communicatie met politici, pers en publiek. Ook wat betreft de organisatie en mobilisatie van de klimaatbetogingen kan De Wever rekenen op de logistieke steun van de milieuorganisatie, naast deze van vakbonden, politieke jongerenverenigingen en diverse ngo's en vzw's, vaak uit de koepel Hart boven Hard.[3][4]

Van februari 2019 tot mei 2019 publiceerde het weekblad Humo wekelijks de rubriek Dagboek van een klimaatactivist. Daarin beschrijft De Wever openhartig hoe haar dagelijkse leven wordt beïnvloed door haar activiteiten als klimaatactiviste.[5]

In naam van Youth for Climate werd op vraag van Anuna De Wever en Adélaïde Charlier op 31 januari 2019 door Vlaamse Bouwmeester Leo Van Broeck en klimaatonderzoeker Jean-Pascal van Ypersele de denktank Panel voor Klimaat en Duurzaamheid opgericht, met als doel na te denken over maatregelen om de opwarming van de Aarde tegen te gaan en om de eisen van de klimaatspijbelaars te onderbouwen.[6] Op 14 mei 2019 presenteerde het panel, dat bestond uit zo'n 150 onderzoekers en wetenschappers, een rapport met concrete richtlijnen voor een groener, "transversaal" beleidsplan op alle bestuursniveaus voor de volgende legislatuur. In het holistisch rapport wordt gepleit voor een radicale ommekeer van onze manier van leven.[7]

Op 29 mei 2019 wonnen Gantois en De Wever de 69ste Arkprijs van het Vrije Woord vanwege hun acties. Het comité achter de prijs "ziet in de inzet van De Wever en Gantois - en met hen van de bredere beweging Youth for Climate - een eigentijdse vertaling van het Vrije Woord dat uitgedragen wordt door een jonge generatie".[8]

In een open brief aan de wereldleiders, samen met Adélaïde Charlier, Greta Thunberg en de Duitse activiste Luisa Neubauer op 1 december 2019[9], kondigen ze aan dat verdere acties zullen ondernomen worden om de politici te overtuigen om in te gaan op de duidelijke vragen vanuit de wetenschappelijke wereld.[10]

In 2020 gaan De Wever en Adélaïde Charlier op hun vraag enkele maanden stage lopen bij de fractie van De Groenen/Vrije Europese Alliantie in het Europees Parlement. Als gevolg daarvan zetten ze een stap opzij bij Youth For Climate, dat politiek neutraal wil zijn, en zullen ze geen woordvoerder meer zijn, ook al zijn ze niet zinnens een partijkaart aan te schaffen.[11]

Sinds oktober 2022 werkt Anuna De Wever voltijds als trade and investment policy campaign officer op het hoofdkantoor van koepelorganisatie Climate Action Network (CAN) Europe in Brussel. Daarnaast werkt ze als ambassadrice nog mee aan projecten van Unicef en A Mad Production.[12] Deze laatste is een (politieke) denktank en strategisch communicatie- en mediaplatform dat samenwerkt met onder meer Greenpeace, de Europese Commissie, het USC Shoah Foundation Institute, het Internationaal Comité van het Rode Kruis en de Europese Groene fractie.[13]

Nadat ze eerder aangekondigd had om namens A Mad Production en Unicef naar de klimaattop COP27 in Egypte te gaan, haakte ze uiteindelijk af, omdat ze Egypte als een dictatuur beschouwt die activisten onderdrukt.[14]

Klimaatmarsen

De eerste stakingsdag 10 januari 2019 kende een opkomst van 3.000 leerlingen in Brussel. In de weken erna groeide het deelnemersaantal van 12.500 deelnemers (op 17 januari) tot 35.000 jongeren (op 24 januari)[15]. Naderhand ging het aantal deelnemers gestaag achteruit ondanks pogingen om deze trend te counteren met de aanwezigheid van Greta Thunberg of de deelname van hogeschoolstudenten. Op deze betogingen hield De Wever telkens toespraken en kreeg ze uitgebreide persaandacht.

Op het eind van de zomer van 2019 kwam het tot een sterk gemediatiseerde breuk nadat medeoprichtster Kyra Gantois aankondigde de beweging te verlaten.[16]

Samen met Adélaïde Charlier leidde De Wever de eerste klimaatmars van het nieuwe schooljaar op 20 september 2019 in Brussel.[17]

De burgemeester van Antwerpen en partijleider van de Nieuw-Vlaamse Alliantie Bart De Wever distantieerde zich van de spijbelende klimaatactivisten. Anuna wees zijn kritiek van de hand maar gaf aan open te staan voor samenwerking met haar naamgenoot (geen familie).[18]

Genderidentiteit

De Wever beschouwt zichzelf als non-binair.[19][20]

Haatberichten en bedreigingen

Op online media kreeg De Wever, net als andere bekende klimaatactivisten, te maken met veelvuldige haatberichten,[21][22] die naar eigen zeggen voor een groot stuk over haar genderidentiteit gingen.[20][23][24] Haar moeder, Katrien Van der Heyden, diende ook klacht in voor vermeende "doodsbedreigingen" voor een Facebookbericht waar verwezen wordt naar een tweeloop, wat door de schrijver ervan werden afgedaan als uit de hand gelopen grap.[25] Ook doken complottheorieën op over de financiering van Youth For Climate.[26][27][28]

Op 15 augustus 2019 werd De Wever tijdens een korte, onaangekondigde 'Clap for Climate'-speech op een podium van Pukkelpop uitgejouwd door festivalbezoekers, volgens haarzelf vanuit ongeveer de helft van het publiek, terwijl de andere helft haar aanmoedigde.[29] Een paar uur later intimideerden enkele tegenstanders haar vriendinnengroep, beschadigden hun tenten en werden volgens een bron flessen urine gegooid.[30] Er werden doodsbedreigingen geuit.[31] De groep rond De Wever kreeg nadien bescherming van de festivalveiligheidsdienst.[32][33][34] Eind 2019 heeft het parket van Hasselt het onderzoek zonder gevolg geseponeerd omdat er geen potentiële daders geïdentificeerd konden worden.[35]

Kritiek

In de vorm van jijbakken werd niet haar standpunt maar haar persoonlijk handelen bekritiseerd:

  • Op sociale media ging de kritiek de ronde dat ze zelf klimaatonvriendelijk leeft door in de periode voor ze zich als klimaatactiviste profileerde op 14 maanden tijd negen keer op reis te gaan. Die berichten bleken ongenuanceerd. Van de negen reizen waren er drie met het vliegtuig. De vijf vermeende autoreizen bleken er twee te zijn waarbij meerdere bestemmingen werden aangedaan. Een van de vliegtuigtrips was richting een conferentie (New York, waar ze als zestienjarige naar een Vrouwenconferentie ging); de andere twee waren te verklaren doordat haar ouders gescheiden zijn. De laatste trip was er een per trein.[36]
  • In 2019 ging ze per zeilschip naar Chili voor de Klimaatconferentie, die uiteindelijk wegens spanningen in dit land zou doorgaan in Madrid. Ze keerde na een zeiltrip van vier weken en een bezoek aan het Amazonewoud in januari 2020 terug met een vrachtschip. Dit leverde kritiek op. De Wever verdedigde zich door te stellen dat het schip hoe dan ook zou varen, wat niet gezegd kan worden van vliegtuigen.[37]

In 2021 weet Gert Verhulst het uitblijven van grote verkiezingswinst door Groen aan de klimaatmarsen die door De Wever werden georganiseerd (ondanks de positieve peilingen voor Groen in de maanden na de klimaatmarsen). De Wever reageerde op Twitter door Verhulst weg te zetten als een "oude witte hetero man die de klimaatcrisis compleet minimaliseert en een mening geeft over iets waar hij totaal geen kennis van heeft", zonder inhoudelijk te reageren op diens uitspraken. Onder meer enkele politici veroordeelden die reactie wegens het discrimineren op leeftijd, huidskleur, geaardheid en geslacht.[38] De Wever schreef nadien: "Het debat over iemand moet niet op Twitter gevoerd worden. Een les voor mij."[39]

Tijdens de klimaatmars van 20 oktober 2021 deed haar oproep aan de deelnemende kinderen om niet meer te studeren stof opwaaien. "Het heeft geen zin om op school te zitten en een diploma te halen voor een toekomst die er niet is", stelde ze. Onder andere Amir Bachrouri, voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad, opiniemaker Dyab Abou Jahjah, pedagoog Pedro De Bruyckere, econoom Geert Noels en journalist Joël De Ceulaer reageerden scherp.

Bibliografie

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Portret van Anuna De Wever (17), de klimaatstrijdster die geen jongen en geen meisje wil zijn, Het Laatste Nieuws, 26 januari 2019
  2. 17-jarige Anuna spijbelt voor het klimaat: “Dit is belangrijker dan de wiskundeles die ik die dag heb”, Radio 1, 7 januari 2019
  3. Greenpeace hielp initiatiefneemsters, Het Laatste Nieuws, 18 januari 2019
  4. De linkse kaping van de klimaatmarsen, De Tijd, 7 februari 2019
  5. Anuna De Wever: “Vluchtelingen zijn minder groot probleem dan politici doen uitschijnen”, Zita, 9 mei 2019
  6. Anuna De Wever contacteert Vlaamse Bouwmeester: een nieuwe denktank gaat vandaag van start, VRT NWS, 31 januari 2019
  7. Grumiau, Steven, Dit is het klimaatplan van Anuna De Wever, Bruzz, 14 mei 2019
  8. Anuna De Wever en Kyra Gantois ontvangen Arkprijs. Het Nieuwsblad (30 mei 2019). Geraadpleegd op 30 mei 2019.
  9. (en) Open letter and demands to world leaders, #FaceTheClimateEmergency
  10. Pourquoi nous allons continuer la grève!, Le Soir, 1 december 2019
  11. KVE, Anuna De Wever gaat stage doen bij groene fractie in Europees Parlement, Kyra Gantois reageert misnoegd: "Nu is alles om zeep", Het Laatste Nieuws, 2 februari 2020
  12. Floor, Maaike, Anuna De Wever: “Er wordt echt gelachen met het Belgische klimaatbeleid, ik schaam mij altijd als ik zeg dat ik uit België kom”, Het Nieuwsblad, 16 oktober 2022
  13. A MAD Production
  14. Verberckmoes, Yannick, Ook Anuna De Wever gaat niet naar klimaatconferentie COP27 in Egypte. De Morgen (31 oktober 2022). Geraadpleegd op 8 januari 2023.
  15. Onverschilligheid is de grootste kwaal van onze maatschappij, Humo, 28 januari 2019
  16. Eline Bergmans, "‘Het boterde al maanden niet meer tussen Anuna en mij’", 26 augustus 2019.
  17. 15.000 mensen op klimaatmars https://nieuws.vtm.be/binnenland/15000-mensen-op-klimaatmars-brussel?[dode link]
  18. Het klimaat heeft geen politieke kleur; Gazet van Antwerpen; 3 februari 2019
  19. Anuna De Wever openhartig: «Ik wil eigenlijk geen borsten. Vooral tijdens seks komt dat naar boven». Metro (12 juli 2021). Geraadpleegd op 7 maart 2023. "Ze beschouwt zichzelf als non-binair"
  20. a b Anuna De Wever in ‘Telefacts’: “Ik krijg de meeste haat, maar niet door het klimaat”. Het Nieuwsblad (15 mei 2019). Geraadpleegd op 7 maart 2023. "Ik wil niet eens genderneutraal zijn, ik wil op dat vlak gewoon niets zijn."
  21. Mama Anuna De Wever: “Al die haat heeft een impact op haar en op ons hele gezin”. Gazet van Antwerpen (7 oktober 2019). Geraadpleegd op 16 november 2022.
  22. Anuna De Wever neemt afscheid van Youth For Climate. De Standaard (24 augustus 2022). Geraadpleegd op 16 november 2022.
  23. Anuna De Wever vertelt over de online haatberichten die ze krijgt. Vice (8 april 2020). Geraadpleegd op 16 november 2022.
  24. Charlie, "Veel mensen beseffen niet dat die haat iets is wat mensen kapot maakt". Charlie magazine (5 maart 2019). Geraadpleegd op 16 november 2022.
  25. 20-jarige student stuurde doodsbedreiging naar Anuna De Wever: “Zijn die mensen daarvoor echt naar de flikken gestapt? Meen je dat?”. Het Laatste Nieuws (31 januari 2019). Geraadpleegd op 1 februari 2019.
  26. Arkprijs van het vrije woord 2019 - KYRA GANTOIS & ANUNA DE WEVER (youth for climate) (pdf) (2019). Geraadpleegd op 16 november 2022.
  27. 'Anuna is een handpop van Groen, toch?'. De Standaard (12 februari 2019). Geraadpleegd op 16 november 2022.
  28. Wie is Youth for Climate? Pano zoekt het uit. NWS VRT (27 februari 2019). Geraadpleegd op 16 november 2022.
  29. "Ik kwam mij ook maar gewoon amuseren”, Anuna De Wever uitgejouwd op Pukkelpop, vriendinnen belaagd, Het Laatste Nieuws, 17 augustus 2019
  30. Anuna De Wever uitgejouwd op Pukkelpop, vriendinnen bedreigd: “Dit is niet meer oké”. Het Nieuwsblad (16 augustus 2019). Geraadpleegd op 27 augustus 2019.
  31. Uitgejouwd op het podium, bedreigd op de camping. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op 20 augustus 2019.
  32. Anuna De Wever uitgejouwd op Pukkelpop, later lastiggevallen op camping. De Standaard (16 augustus 2019). Geraadpleegd op 17 augustus 2019.
  33. Klimaatstaker Anuna De Wever (18) uitgejouwd en bedreigd op Pukkelpop. NOS (16 augustus 2019). Geraadpleegd op 17 augustus 2019.
  34. Slaat de Anuna-moeheid toe?, Het Laatste Nieuws, 17 augustus 2019
  35. Parket seponeert onderzoek naar bedreigingen tegen Anuna De Wever op Pukkelpop www.hln.be, 23 dec. 2019
  36. Geruchten over Anuna De Wever & co: waar of niet waar? - YouTube. VRT. Geraadpleegd op 5 januari 2021.
  37. Anuna De Wever vertrekt naar huis met (vervuilend) vrachtschip: “Het verschil met vliegen is dat die schepen sowieso varen”. Het Laatste Nieuws (4 januari 2021). Geraadpleegd op 6 januari 2020.
  38. Anuna De Wever krijgt wind van voren nadat ze Gert Verhulst "oude witte hetero man" noemt.. Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd op 23 maart 2023.
  39. Anuna De Wever heeft spijt van tweet over Gert Verhulst: “Een les voor mij”. Het Nieuwsblad (20 september 2021). Geraadpleegd op 22 september 2021.
  40. Anuna De Wever en Kyra Gantois komen met boek over ‘klimaatgeneratie’; De Morgen; 19 februari 2019
· · Sjabloon bewerken
Algemeen:broeikasgas · klimaatverandering · klimaatcrisis · systeem Aarde · koolstofdioxide · stikstofoxiden · methaan · Most Affected People and Areas
Fenomenen:antropoceen · droogte · extreem weer · flitsdroogte · hittegolf · verwoestijning · waterschaarste · zeespiegelstijging · kantelpunten in het klimaat · klimaatvluchteling · terugtrekking van gletsjers sinds 1850 · global dimming · gat in de ozonlaag · massa-extinctie
Internationaal overleg:Akkoord van Kopenhagen · Akkoord van Parijs · Desertificatieverdrag · Europees systeem voor emissiehandel · Forests Now Declaration · Green Climate Fund · Intergovernmental Panel on Climate Change · Klimaatconferentie van Kopenhagen 2009 · Klimaatconferentie van Lima 2014 (COP-20) · Klimaatconferentie van Parijs 2015 (COP-21) · Klimaatconferentie van Marrakesh 2016 (COP-22) · Klimaatconferentie van Bonn 2017 (COP-23) · Klimaatconferentie van Katowice 2018 (COP24) · Klimaatconferentie van Madrid 2019 (COP25) · Klimaatconferentie van Glasgow 2021 (COP26) · Klimaatconferentie van Sharm-el-Sheikh 2022 (COP27) · Klimaatconferentie van Dubai (COP28) · Klimaatverdrag (UNFCCC) · Kyoto-protocol
Maatregelen:bebossing · BECCS · CO2-afvang en -opslag · CO2-belasting · duurzame ontwikkeling · emissiehandel · energiebesparing · energietransitie · Europese klimaatwet · geo-engineering · Green New Deal · kerosinetaks · klimaatadaptatie · klimaatmitigatie · klimaatneutraal · klimaatrechtspraak · klimaatwet · koolstofput · zonnestralingsbeheer
Metingen:Hockeystickcurve · Keelingcurve · Mauna Loa Observatorium · Ny-Ålesund · State of the Climate · Temperatuurstijging in het noordpoolgebied · Wereld Meteorologische Organisatie
Onderzoek:Algemeen circulatiemodel (ACM, GCM) · Climate Change Performance Index · Climate Action Tracker · Gaia-hypothese · IPCC-rapport 2014 · Lijst van klimaatwetenschappers · Planetaire grenzen · RCP scenario's · Stern Review · Tellus Institute
Overheidsprogramma's:Deltaprogramma · Energieakkoord voor duurzame groei · Energiebox · Europese Green Deal · Green New Deal · klimaatbos · klimaatnoodtoestand · Nationaal emissieplafond · Nederlandse Emissieautoriteit · Sigmaplan
Opinie en controverse:Climategate · Controverse over de opwarming van de Aarde · Koch Industries
Sociale actie & media:An Inconvenient Truth · Dikketruiendag en Warmetruiendag · Earth Hour · Earth Overshoot Day · Energy Survival · Klimaatactivist in de politiek (boek) · Klimaatrechtvaardigheid · Klimaatvisualisatie · Live Earth · pooljaar (2007-2009) · Vleesloze dag · Klimaatbeweging · Schoolstaking voor het klimaat · Greta Thunberg · Anuna De Wever · Het Klimaatboek · Extinction Rebellion · Grootouders voor het Klimaat