Giekerk

Giekerk
Gytsjerk

Plaats in Nederland

(Details)

Situering

Provincie

Friesland

Gemeente

Tietjerksteradeel

Coördinaten

53° 14′ NB, 5° 54′ OL

Algemeen

Oppervlakte

5,74^[1] km²

- land

5,65^[1] km²

- water

0,1^[1] km²

Inwoners
(2023-01-01)

2.260^[1]
(394 inw./km²)

Woningvoorraad

1.009 woningen^[1]

Overig

Woonplaatscode

2444

Belangrijke verkeersaders

N361

Detailkaart

Locatie in de gemeente Tietjerksteradeel

Portaal

Nederland
Friesland

Giekerk (officieel, Fries: Gytsjerk, [’ɡitsjɛrk]^?) is een dorp in de gemeente Tietjerksteradeel, in de Nederlandse provincie Friesland.

Het ligt ongeveer negen kilometer ten noordoosten van Leeuwarden en ten zuidwesten van Oenkerk, in de Trijnwouden. In 2023 telde het dorp 2.260 inwoners. Onder het dorp valt ook de buurtschap Giekerkerhoek.

Geschiedenis

Het dorp lag van oorsprong iets westelijker dan het sinds de 20ste eeuw is gelegen. Het centrum van het dorp lag rond de Martinuskerk. Deze kerk uit de 12e eeuw staat aan de Canterlandseweg en is zo een overblijfsel van het oude dorp. Ook de buurtschap Giekerkerhoek is ontstaan uit de overblijfsel van het dorp. Van oorsprong liep er een pad van de kerk naar de kosterswoning en een school die in wat later de buurtschap werd stonden.

De plaatsnaam zou verwijzen naar de oprichter of eigenaar van de kerk, ene 'Gye'. In 1439 werd de plaats vermeld als 'Gheszerka', in 1511 als Geekerck(e) en in 1580 als Ghietercke. Aan een oudere vermelding als Ghetzercka in 1242 wordt aan de echtheid ervan sterk getwijfeld.

Voorzieningen

Qua onderwijs zijn er in het dorp de OBS Thrimwalda en Christelijke basisschool Ichthus. Verder kent het dorp een openluchtzwembad De Sawn Doarpen en een openluchtijsbaan.

Martinuskerk
Elfstedenmonument

Monumenten

Zie Lijst van rijksmonumenten in Tietjerksteradeel voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Coöperatieve Stoomzuivelfabriek "Trynwâlden" is een rijksmonument en staat sinds 14 september 1999 geregistreerd als beschermd cultureel erfgoed.^[2] De fabrieksschoorsteen is verhuisd naar het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem.^[3]

Geboren in Giekerk

Marjon Wijnsma (1965), atlete
Nynke Klopstra (1973), judoka
Doutzen Kroes (1985), fotomodel
Rens Kroes (1987), blogger, schrijfster
Paula Boonstra (1998), volleybalster

Bronnen, noten en/of referenties

Website van de gemeente Tietjerksteradeel
pgtrynwalden.nl
G. van Berkel & K. Samplonius (2018), Nederlandse plaatsnamen verklaard

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
↑ Registratie in het monumentenregister Cultureel Erfgoed. Gearchiveerd op 21 juni 2015.
↑ Fabrieksschoorsteen De Trynwâlden naar Openluchtmuseum, Leeuwarder Courant 15 juli 1987, laatst geraadpleegd op 21 juni 2015 (via Delpher Kranten).