Lijst van prenten naar Jheronimus Bosch

Deze lijst van prenten naar Jheronimus Bosch geeft een overzicht van alle prenten naar werk van de Zuid-Nederlandse schilder Jheronimus Bosch

Toeschrijving

Tussen omstreeks 1478 en 1600 zijn er een twintigtal prenten uitgegeven in de stijl van Jheronimus Bosch. Deze prenten worden door kunsthistorici gebruikt om het werk van Bosch beter te kunnen interpreteren en om eventueel verloren gegane schilderijen van Bosch te achterhalen.^[1]

De prenten zijn grofweg in twee groepen te verdelen: prenten die tijdens het leven van Bosch ontstonden en prenten van na zijn dood. De eerste groep is vaak niet gesigneerd of draagt alleen de naam van de maker. Op prenten uit de tweede groep is de naam van Jheronimus Bosch als inventor (ontwerper) juist prominent aanwezig. De laatste groep is voor het grootste deel uitgegeven door de Antwerpse uitgever van prenten, Hieronymus Cock. Volgens Max Friedländer zijn deze prenten niet letterlijk naar Bosch gegraveerd, maar gaat het hierom interpretaties van zijn werk. Zo is de prent De grote vissen eten de kleine gesigneerd ‘Hieronijmus Bos / inuentor’, terwijl de ontwerptekening (in spiegelbeeld) is gesigneerd door Pieter Bruegel de Oude. Friedländer suggereert dat Cock de naam van Bosch gebruikte om zijn prenten beter te doen verkopen.^[2]

Lijst

Prentkunstenaar	Titel	Datering
Hamel Alaert du Hamel	Laatste Oordeel	1478-1509
Hamel Alaert du Hamel	Heilige Christoforus	1478-1509
Hamel Alaert du Hamel	Olifant	1478-1494
Hamel Alaert du Hamel	Petrus	1478-1509
Anoniem	Hekeling van krijgslieden en pretmakende armoezaaiers
Monogrammist BOS met het mes	Doop van Christus De doop van Christus	1500-1525
Anoniem	Blaasbalghersteller	1525-1550
Anoniem	Laatste Oordeel	1550-1570
Doetecum Toegeschreven aan Joannes van Doetecum (I) en/of Lucas van Doetecum	Sint-Maarten in de haven	1550-1570
Bosch, Balthasar van den Balthasar van den Bosch	Goochelaar De goochelaar	1550, ca.
Anoniem	Kruisdraging	1548-1578
Huys, Frans Toegeschreven aan Frans Huys	Spotprent op de luiheid	1550-1562
Heyden, Pieter van der Pieter van der Heyden	Grote vissen eten de kleine De grote vissen eten de kleine	1557
Heyden, Pieter van der Pieter van der Heyden	Blauwe schuit De blauwe schuit	1559
Doetecum Toegeschreven aan Joannes van Doetecum (I) en/of Lucas van Doetecum	Heilige Christoforus	1561
Heyden, Pieter van der Pieter van der Heyden	Pretmakers in een mossel op zee	1562
Heyden, Pieter van der Pieter van der Heyden	Vastenavond	1567
Anoniem	Bedelaars en kreupelen	1550-1570
Anoniem	Iheronimus Bosch drollen	1550-1570
Heyden, Pieter van der Pieter van der Heyden	Blinden De blinden	1550-1570
Anoniem	Boommens	1550-1575, ca.

Bronnen

Friedländer, Max J. (1969) Early Netherlandisch Painting. Volume V. Geertgen tot Sint Jans and Jerome Bosch, Leyden: A.W. Slijthof, Brussels: La Connaissance.

Noten

↑ Onder meer door Paul Vandenbroeck. Zie Paul Vandenbroeck (1987) Jheronimus Bosch. Tussen volksleven en stadscultuur, Berchem: EPO, ISBN 90-6445-704-2
↑ Friedländer (1969): p. 69

Mediabestanden