Zinkflora

Zinkflora
Zinkflora met zinkviooltje
Zinkflora met zinkviooltje
Syntaxonomische indeling
Klasse:Violetea calaminariae
Orde:Violetalia calaminariae
Verbond
Thlaspion calaminariae
Ernst, 1964

Zinkflora of zinkvegetatie (Thlaspion calaminariae) is een verbond van de orde Violetalia calaminariae, dat twee associaties van metallofyte plantengemeenschappen omvat.

In Nederland en België komt zinkflora vooral voor in het Geuldal; in België ook in het natuurreservaat van Sclayn langs de Maas.

Naamgeving, etymologie en codering

  • Syntaxoncode (Nederland): 13Aa'

De naam Thlaspion calaminariae is afgeleid van de wetenschappelijke namen van een differentiërende soort van dit verbond, de zinkboerenkers (Thlaspi caerulescens var. calaminare).

Onderverdeling

Het verbond heeft als belangrijkste vertegenwoordigers:

  • Associatie : Violetum calaminariae rhenanum
  • Associatie : Violetum guestphalicae

De twee plantengemeenschappen zijn genoemd naar de leidende endemische soorten, beide soorten zinkviooltjes. De eerste van de twee dankt haar wetenschappelijke naam Violetum calaminariae aan het gele zinkviooltje (Viola lutea subsp. calaminaria) dat alleen voorkomt in de omgeving van de zinkmijn bij Kelmis (La Calamine), nabij het drielandenpunt Nederland-België-Duitsland. Ook bij de nabijgelegen Mijnzetel van Plombières komt deze plantensoort veel voor. Mathias Schwickerath (1892-1974) was in 1931 de eerste botanicus die deze plantengemeenschap beschreef.[1]

De tweede zinkfloragemeenschap die wordt onderscheiden is het Violetum guestphalicae, dat het violette zinkviooltje (Viola guestphalica) samen met Arabidopsis halleri als kenmerkende soorten heeft.

Soortensamenstelling

Karakteristieke soorten voor het Violetum calaminariae zijn het zinkviooltje (Viola lutea subsp. calaminaria), de zinkboerenkers (Thlaspi caerulescens var. calaminare), het zink Engels gras (Armeria maritima subsp. calaminaria), het zinkzwenkgras (Festuca aquisgranensis), zinkveldmuur (Sabulina verna) en zinkblaassilene (Silene vulgaris subsp. humilis), die zich uiterlijk niet onderscheidt van de gewone blaassilene (Silene vulgaris). Ook komt het berglepelblad (Cochlearia pyrenaica) vaak in deze gemeenschap voor, maar deze komt ook in andere gemeenschappen met zware metalen voor.

Dit verbond heeft voor België en Nederland als belangrijkste ken- en differentiërende soorten:

Boomlaag

Geen soorten

Struiklaag

Geen soorten

Zinkboerenkers
Zinkviooltje

Kruidlaag

Kensoort Diff.soort Abundantie Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Opmerking
Zinklepelblad Cochlearia pyrenaica
kO Zinkveldmuur Sabulina verna
kO Zinkblaassilene Silene vulgaris var. humilis
kO Kruipende steenkers Cardaminopsis halleri
dV Zinkboerenkers Thlaspi caerulescens var. calaminare
dV Zinkviooltje Viola lutea subsp. calaminaria

Moslaag

Geen soorten

Bronnen, noten en/of referenties
  • J.Schaminée, K.Sýkora, N.Smits & M.Horsthuis, 2010: Veldgids Plantengemeenschappen van Nederland. KNNV Uitgeverij, Zeist.
  • K. Decleer (red.), 2007: Europees beschermde natuur in Vlaanderen en het Belgisch deel van de Noordzee. Habitattypen, dier- en plantensoorten. Mededelingen van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek INBO.M.2007.01, Brussel, 584 p.
  • K.Sýkora, 2008: Field Guide Dutch Plant Communities. Species composition and ecology

  1. Schwickerath, M. (1931), Das Violetum calaminariae der Zinkböden in der Umgebung Aachens. Beiträge zur Naturdenkmalpflege 14: 463–503, Berlijn