Adrien de Jussieu

Adrien Laurent Henri de Jussieu

Państwo działania	Francja
Data i miejsce urodzenia	23 grudnia 1797 Paryż
Data i miejsce śmierci	29 czerwca 1853 Paryż
doktor medycyny
Specjalność: botanik
Alma Mater	Uniwersytet Francji
Doktorat	1824 – nauki medyczne
ogród botaniczny	Jardin des plantes
Okres zatrudn.	od 1826
Multimedia w Wikimedia Commons

Adrien Laurent Henri de Jussieu (ur. 23 grudnia 1797 w Paryżu, zm. 29 czerwca 1853, tamże^[1]) – botanik francuski.

Życiorys

Pochodzi z rodziny de Jussieu, francuskich pionierów botaniki z XVIII i XIX wieku, będąc jej ostatnim męskim przedstawicielem. Syn Antoine Laurenta^[2][1] i Thérèse Adrienne z domu du Boisneuf^[3]. Był zaocznym uczniem Lycée Napoléon/Collège royal Henri-IV (Lycée Henri-IV). Pracę doktorską z zakresu fitoterapeutycznego wykorzystania roślin wilczomleczowatych (De Euphorbiacearum generibus medicisque earundem viribus tentamen) obronił na wydziale medycznym (Faculté de Paris) Uniwersytetu Francji i opublikował w 1824^[2][1]. W tym roku został członkiem Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina^[4]. W 1826 objął katedrę botaniki, czyli został profesorem, w królewskim ogrodzie botanicznym przy Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu (Jardin des plantes, wówczas Jardin du Roi)^[2][5], zastępując na tym stanowisku ojca^[6]. W 1831 został członkiem Francuskiej Akademii Nauk. W 1853 został jej przewodniczącym^[5]. W 1850 został zagranicznym członkiem honorowym Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk^[7].

Napisał kilka monografii botanicznych, w których opisy rodzin roślin rozszerzał o informacje z zakresu anatomii, łącznie z embriogenezą. W swoich pracach kontynuował dzieło swojego ojca i jego stryja w zakresie teorii taksonomii roślin^[6]. Zredagował również pośmierte wydanie „Introductio in historiam plantarum” autorstwa ojca^[1]. Jego podręcznik „Botanique. Cours élémentaire d'histoire naturelle à l'usage des collège” miał kilkanaście wydań^[6]. Był jednym z trzech podręczników przyrodoznawstwa zatwierdzonych przez francuskie autorytety naukowe do stosowania w szkołach. W 1849 został przetłumaczony na język polski przez Chałubińskiego pod tytułem „Wykład początków botaniki” i ta wersja uchodziła wówczas za najnowocześniejszy, a przez kolejną połowę XIX wieku za najważniejszy polskojęzyczny podręcznik botaniki^[8]. W systemie International Plant Names Index opisane przez niego gatunki są oznaczane skrótem A.Juss. W 2021 w bazie tego systemu znajdowało się 1070 taksonów, których był autorem nazwy^[9]. Współpracując z Adolphem Brongniartem rozbudował kolekcję ogrodu botanicznego. Jego księgozbiór został po jego śmierci wystawiony na aukcję^[6].

Żonaty z Madeleine Antoinette Adèle Émilie de Jussieu. Miał siostrę Antoinette Thérèse Amélie^[3] i dwie córki^[1]. Jako jego przyjaciele wymieniani są m.in. Adolphe Brongniart, Prosper Mérimée, Stendhal i Victor Jacquemont^[6]. Pochowano go na Cmentarz Montparnasse^[3].

Na jego cześć już w 1825 Charles Gaudichaud-Beaupré nazwał nowo odkryty rodzaj rośliny z rodziny wilczomleczowatych Adriana^[10].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Adrien de Jussieu – publikacje w bibliotece Polona