Aleksandr Czeriepnin

Ten artykuł dotyczy Aleksandra Czeriepnina. Zobacz też: innych członków rodziny Czeriepninów.

Aleksandr Czeriepnin
Алекса́ндр Никола́евич Черепни́н

Imię i nazwisko	Aleksandr Nikołajewicz Czeriepnin
Data i miejsce urodzenia	21 stycznia 1899 Petersburg
Pochodzenie	rosyjskie
Data i miejsce śmierci	29 listopada 1977 Paryż
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, pianista, dyrygent

Aleksandr Nikołajewicz Czeriepnin (ros. Алекса́ндр Никола́евич Черепни́н, ur. 9 stycznia^?/21 stycznia 1899 w Petersburgu, zm. 29 listopada 1977 w Paryżu)^[1] – rosyjski kompozytor, pianista i dyrygent.

Życiorys

Pochodził ze słynnej rodziny Czeriepninów. Jego ojciec, Nikołaj, uczeń Nikołaja Rimskiego-Korsakowa, był kompozytorem i dyrygentem. Również jego synowie Siergiej i Iwan to kompozytorzy, podobnie jak jego wnuki (ze strony Iwana) – Siergiej i Stefan^[1].

W 1921 roku przeniósł się do Paryża, gdzie ukończył studia muzyczne u Isidora Philippa (fortepian) i Paula Vidala (kompozycja). W latach 1934–1937 odbył 2 podróże do Chin i Japonii. W latach 1949–1969 był profesorem DePaul University w Chicago. Początkowo pod wpływem muzyki Siergieja Prokofjewa i Siergieja Rachmaninowa, stworzył własny system modalny i oryginalną 9-stopniową skalę muzyczną. Komponował utwory orkiestrowe, kameralne, fortepianowe, kantaty, pieśni chóralne i solowe, opery, balety (Ajanta's Frescoes, 1923).

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[2])

Utwory orkiestrowe

I symfonia, 1927
Magna Mater, 1927
II symfonia, 1951
III symfonia, 1952
Suita, 1953
IV symfonia, 1957
Divertimento, 1957
suita Georgiana, 1959
Symphonic Prayer, 1959
Russian sketches, 1971

Utwory na instrumenty solowe i orkiestrę

I koncert fortepianowy, 1920
Rhapsodie georgienne na wiolonczelę i orkiestrę, 1922
II koncert fortepianowy, 1923
Concerto da camera na flet, skrzypce i orkiestrę kameralną, 1924
III koncert fortepianowy, 1932
Suite georgienne na fortepian i orkiestrę smyczkową, 1938
IV koncert fortepianowy, 1947
Koncert na harmonijkę ustną i orkiestrę, 1953
V koncert fortepianowy, 1963
VI koncert fortepianowy, 1965

Utwory kameralne

I kwartet smyczkowy, 1922
II kwartet smyczkowy, 1926
Kwintet fortepianowy, 1927
Duo na skrzypce i wiolonczelę, 1932
Sonatina sportiva na saksofon i fortepian, 1939
Sonata da chiesa na wiolę da gamba i organy lub na flet, zespół smyczkowy i klawesyn, 1966
Kwintet na instrumenty dęte blaszane, 1972
Kwintet na instrumenty dęte drewniane, 1976
Duo na 2 flety, 1977

Bibliografia

Maciej Negrey: Czeriepnin Aleksandr. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 2: CD część biograficzna. Kraków: PWM, 1984. ISBN 83-224-0223-6. (pol.).
Enrique Alberto Arias: Tcherepnin. (2) Tcherepnin, Alexander (Nikolayevich). W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. T. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Phillip Ramey: Alexander Tcherepnin (1899-1977). tcherepnin.com. [dostęp 2015-02-19]. (ang.).
Александр Николаевич Черепнин - Symphony No. 4 / Suite Op. 87 / Russian Dances. intoclassics.net. [dostęp 2015-02-19]. (ros.).