Ametyścik cienkodzioby
| Eugenes fulgens[1] | |||
| (Swainson, 1827) | |||
 Samiec | |||
 Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ptaki | ||
| Podgromada | Neornithes | ||
| Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
| Rząd | |||
| Rodzina | kolibrowate | ||
| Podrodzina | kolibry | ||
| Plemię | Lampornithini | ||
| Rodzaj | Eugenes | ||
| Gatunek | ametyścik cienkodzioby | ||
| Synonimy | |||
| | |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 najmniejszej troski | |||
| Zasięg występowania | |||
 tylko w sezonie lęgowym występuje przez cały rok | |||
| |||
| |||
Ametyścik cienkodzioby[5], ametyścik[6] (Eugenes fulgens) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae). Nie jest zagrożony.
Zasięg występowania
Występuje od południowo-zachodnich USA (południowo-wschodnia Arizona, południowo-zachodni Nowy Meksyk, południowo-zachodni Teksas), przez Meksyk po Honduras i Nikaraguę[2][7]. Populacje z północy zasięgu są wędrowne[8].
Systematyka
Jest to gatunek monotypowy[7]. Za podgatunek E. fulgens uznawano występującego w Kostaryce i zachodniej Panamie ametyścika wspaniałego (E. spectabilis)[2]. Dokładniejsze badania, w tym genetyczne, potwierdziły jednak, że zasługuje on na status odrębnego gatunku[9][10].
Morfologia
Długość ciała 11–13 cm; masa ciała zazwyczaj 7,5–8,5 g[8]. Samce są nieznacznie większe od samic, mają krótszy dziób, są barwniej i bardziej jaskrawo upierzone[8].
Ekologia i zachowanie
Zamieszkuje lasy sosnowo-dębowe i dębowe, tropikalne wilgotne lasy górskie i obrzeża lasów[8]. Spotykany też na łąkach i polach uprawnych z kwiatami agawy[8]. Występuje na wysokościach od 1500 do co najmniej 2740 m n.p.m., zimą może schodzić na niżej położone obszary[8]
W zniesieniu 2–3 jaja wysiadywane przez samicę 15–19 dni[11].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) stosuje starsze ujęcie systematyczne (sprzed podziału) i uznaje ametyścika cienkodziobego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku, BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[4].
Przypisy
- ↑ Eugenes fulgens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Magnificent Hummingbird (Eugenes fulgens). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-20)]. (ang.).
- ↑ a b D. Lepage: Magnificent Hummingbird Eugenes fulgens. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-02-16]. (ang.).
- ↑ a b Eugenes fulgens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Lampornithini Jardine, 1833 (wersja: 2020-03-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-14].
- ↑ P. Mielczarek, W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40, zeszyt specjalny, s. 152, 1999.
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hummingbirds. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f D.R. Powers, R. Partida-Lara & P.L. Enríquez: Rivoli's Hummingbird (Eugenes fulgens), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. S.M. Billerman) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-10-17]. (ang.).
- ↑ S.C. Renner & K.-L. Schuchmann. Biogeography, geographical variation, and taxonomy of the hummingbird genera Eugenes Gould, 1856, Sternoclyta Gould, 1858, and Hylonympha Gould, 1873 (Aves: Trochilidae). „Ornithologischer Anzeiger”. 43, s. 103–114, 2004. (ang.).
- ↑ L.E. Zamudio-Beltrán & B.E. Hernández-Baños. A multilocus analysis provides evidence for more than one species within Eugenes fulgens (Aves: Trochilidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 90, s. 80–84, 2015. DOI: 10.1016/j.ympev.2015.04.024. (ang.).
- ↑ Jacek Twardowski, Kamila Twardowska: Ptaki świata. Szczegółowe opisy 800 gatunków. Wyd. 1. Warszawa: SBM, 2016, s. 195. ISBN 978-83-8059-276-6.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Rivoli's Hummingbird. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- SNL: purpurissekolibri
