Apomorfina

Apomorfina
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
(R)-6-metylo-5,6,6a,7-tetrahydro-4H-dibenzo[de,g]chinolino-10,11-diol
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. apomorphini hydrochloridum (chlorowodorek apomorfiny)[1]

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C17H17NO2

Masa molowa

267,32 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

58-00-4
314-19-2 (chlorowodorek, bezwodny)
41372-20-7 (chlorowodorek, połwodzian)

PubChem

6005

DrugBank

DB00714

SMILES
CN1CCC2=CC=CC3=C2C1CC4=C3C(=C(C=C4)O)O
InChI
InChI=1S/C17H17NO2/c1-18-8-7-10-3-2-4-12-15(10)13(18)9-11-5-6-14(19)17(20)16(11)12/h2-6,13,19-20H,7-9H2,1H3/t13-/m1/s1
InChIKey
VMWNQDUVQKEIOC-CYBMUJFWSA-N
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
16,6 g/l (16 °C)[3]
20 g/kg (25 °C)[2]
w innych rozpuszczalnikach
rozpuszczalna w etanolu, eterze dietylowym, acetonie, benzenie i zasadach[2]
Temperatura rozkładu

195 °C[2][3]

logP

2,3[3]

Kwasowość (pKa)

1. 7,0[2]
2. 8,92[2][3]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2021-11-03]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
chlorowodorek (R)-(–)-apomorfiny hemihydrat
Czaszka i skrzyżowane piszczele
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H301

Zwroty P

P301+P310

Numer RTECS

CE0700000

Dawka śmiertelna

LD50 56 mg/kg (mysz, dożylnie)[3]

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

G04BE07, N04BC07

Farmakokinetyka
Działanie

przeciwparkinsonowe, wymiotne, wykrztuśne

Procent wchłaniania

100% (podskórnie)

Okres półtrwania

40 min

Wiązanie z białkami
osocza i tkanek

~50%

Metabolizm

wątrobowy

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

podskórnie

Objętość dystrybucji

123–404 l

Multimedia w Wikimedia Commons

Apomorfina (łac. apomorphinum) – agonista receptorów dopaminergicznych D1 i D2 z silniejszym wpływem na te drugie[4], posiadająca silne właściwości wymiotne, stosowana w diagnostyce i leczeniu choroby Parkinsona oraz w mniejszych dawkach w leczeniu zaburzeń erekcji.

Korzystne działanie w leczeniu zaburzeń erekcji odkryto przypadkowo u pacjentów leczonych na chorobę Parkinsona. Mechanizm działania apomorfiny jest odmienny od występującego przy stosowaniu sildenafilu i jego pochodnych. Apomorfina jest stosowana w postaci tabletek podjęzykowych, które rozpuszczają się w ok. 10 minut i wchłaniają poprzez błonę śluzową jamy ustnej. Działanie powodujące erekcję pojawia się w ciągu ok. 20 minut.

Wbrew nazwie nie jest pochodną morfiny ani nie działa na receptory opioidowe. Nazwa pochodzi od faktu, że można ją uzyskać z morfiny.

Apomorfina pod nazwą handlową Uprima lub Ixsense była dostępna od 2001 roku na rynku europejskim do leczenia zaburzeń erekcji. W 2006 roku decyzją europejskiej instytucji kontrolującej obrót farmaceutykami EMA Uprima/Ixsense została wycofana ze sprzedaży[5].

Przypisy

  1. Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3 .
  2. a b c d e CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-30, 5-89, 5-140, ISBN 978-1-4987-5429-3  (ang.).
  3. a b c d e Apomorphine, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2021-11-02]  (ang.).
  4. M.J.M.J. Millan M.J.M.J. i inni, Differential actions of antiparkinson agents at multiple classes of monoaminergic receptor. I. A multivariate analysis of the binding profiles of 14 drugs at 21 native and cloned human receptor subtypes, „The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics”, 303 (2), 2002, s. 791–804, DOI: 10.1124/jpet.102.039867, PMID: 12388666  (ang.).
  5. NoëlN. Wathion NoëlN., Public statement on Uprima (apomorphine hydrochloride). Non-renewal of the marketing authorisation in the European Union, London: European Medicines Agency, 29 maja 2006, EMEA/186645/2006 [dostęp 2018-05-19] [zarchiwizowane z adresu 2007-06-11]  (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
G04: Leki urologiczne
G04B – Inne leki urologiczne
(ze spazmolitykami)
G04BA – Leki zakwaszające mocz
G04BD – Spazmolityki
  • emepronium
  • flawoksat
  • meladrazyna
  • oksybutynina
  • terodylina
  • propiweryna
  • tolterodyna
  • solifenacyna
  • trospium
  • daryfenacyna
  • fezoterodyna
  • mirabegron
  • desfezoterodyna
  • imidafenacyna
  • wibegron
G04BE – Preparaty stosowane
w zaburzeniach erekcji
G04BX – Inne leki urologiczne
G04C – Leki stosowane w łagodnym
rozroście gruczołu krokowego
G04CA – Antagonisty receptora
α-adrenergicznego
G04CB – Inhibitory 5-α reduktazy
G04CX – Inne
  • śliwa afrykańska
  • bocznia piłkowana
  • mepartrycyna
  • feksapotyd
  • p
  • d
  • e
N04: Leki stosowane w chorobie Parkinsona
N04A – Preparaty przeciwcholinergiczne
N04AA – Aminy trzeciorzędowe
N04AB – Etery o budowie chemicznej zbliżonej
do leków antyhistaminowych
  • etanautyna
  • orfenadyna
N04AC – Estry i pochodne tropiny
  • benzatropina
  • etylobenzatropina
N04B – Leki dopaminergiczne
N04BA – Dopa i jej pochodne
N04BB – Pochodne adamantanu
N04BC – Agonisty dopaminy
  • bromokryptyna
  • pergolid
  • metanosulfonian dihydroergokryptyny
  • ropinirol
  • pramipeksol
  • kabergolina
  • apomorfina
  • pirybedyl
  • rotygotyna
N04BD – Inhibitory MAO-B
N04BX – Inne
N04C – Inne leki stosowane
w chorobie Parkinsona
N04CX – Inne leki stosowane
w chorobie Parkinsona
  • istradefilina
Encyklopedia internetowa (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • Catalana: 0079696