August Gorayski

August Gorajski
Ilustracja
August Gorajski (przed 1908)
Herb
Korczak
Rodzina

Gorajscy

Data i miejsce urodzenia

27 listopada 1832
Moderówka lub Szebnie

Data i miejsce śmierci

21 marca 1915
Jasło

Ojciec

Ludwik Gorajski

Matka

Ludwika Bogusz

Żona

Maria Borowska

Dzieci

Jan Gorajski

Odznaczenia
Komandor Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego Komandor Orderu Leopolda (Austria)
Multimedia w Wikimedia Commons

August Gorayski herbu Korczak (ur. 27 listopada 1832 w Moderówce lub Szebniach, zm. 21 marca 1915 w Jaśle) – polityk okresu zaborów, działacz katolicki.

Życiorys

Urodził się w rodzinie szlacheckiego rodu Gorayskich, jako syn Ludwika Gorajskiego (1794–1879) i Ludwiki Bogusz h. Półkozic (córki szambelana Stanisława Bogusza). Jego żoną została w 1869 Maria Borowska herbu Jastrzębiec (ur. ok. 1850). Ich synem był Jan Gorayski (ur. 23 marca 1871 w Moderówce, zm. 25 października 1929), ożeniony z Marią Elonorą Jabłonowską i córki Helena i Maryna.

August Gorayski nauki pobierał w domu, a następnie w Krakowie. Uczestnik powstania styczniowego. Następnie pracował w gospodarstwie rolniczym rodzinnym w Moderówce.

Poseł, polityk, marszałek c. k. powiatu krośnieńskiego[1], przemysłowiec i finansista, działacz polityczny, radny Krosna, w latach 18811915 prezes Krajowego Towarzystwa Naftowego w Galicji i od 1909 prezes Banku Krajowego Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim we Lwowie[2]. W Jaśle współtworzył w 1893 Towarzystwo Techników Naftowych, a w 1895 Towarzystwo Magazynowania Ropy i Produktów Naftowych (wraz z nim Stanisław Olszewski)[3]. Członek austriackiej Izby Panów, poseł do Sejmu Krajowego Galicji IV, V, VI[4], VII, VIII, IX kadencji. Właściciel dóbr: Moderówka[5], Bajdy, Jaszczew[6], Szebnie wraz z klasycystycznym dworkiem. Uzyskał tytuł Tajnego Radcy.

W 1853 założył w Męcinie Wielkiej kopalnię ropy naftowej, a jej szyby osiągały rekordową wówczas głębokość 230 metrów.

Pod koniec życia chorował obłożnie. Podczas I wojny światowej przewieziony do Jasła, gdzie zmarł 21 marca 1915. Został pochowany w Szebniach.

Z domu wyniósł głębokie przywiązanie do wiary katolickiej. Był jednym z założycieli i członkiem Sodalicji Mariańskiej w Starej Wsi w 1892, przez 23 lata pełnił urząd prefekta; po latach jego nazwisko zostało wymienione w grupie zasłużonych członków SM na tablicy ich upamiętniającej w tamtejszej bazylice Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W 1893 był marszałkiem pierwszego wiecu katolickiego w Krakowie.

Odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. Wystawa powiatowa w Krośnie. „Gazeta Sanocka”, s. 3, Nr 7 z 14 lutego 1904. 
  2. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 955.
  3. Wiesław Hap: Życie i działalność Ignacego Łukasiewicza na tle początków światowego i jasielskiego przemysłu naftowego. s. 21. [dostęp 2015-03-30].
  4. Przegląd polityczny. „Gazeta Przemyska”, s. 1, Nr 46 z 11 lipca 1889. 
  5. Obwieszczenie. „Gazeta Lwowska”, s. 10, Nr 264 z 19 listopada 1893. 
  6. Lista uprawnionych do wyboru posła sejmowego z większych posiadłości. „Gazeta Lwowska”, s. 5, Nr 248 z 23 października 1873. 
  7. Odznaczenia jubileuszowe. „Nowa Reforma”, s. 5, Nr 277 z 3 grudnia 1898. 
  8. Odznaczenia jubileuszowe. „Echo Przemyskie”, s. 1, Nr 97 z 4 grudnia 1898. 

Bibliografia

  • Kazimierz Piliński: R. 1892–1917. Dwudziestopięciolecie działalności Sodalicyi Maryańskiej panów Ziemi Sanockiej. Miejsce Piastowe: Sodalicja Mariańska, 1917, s. 6, 14-15, 16-20.

Linki zewnętrzne

  • Rodzina Goryaskich, archiwum Szebnie
  • VIAF: 299602104
  • PLWABN: 9810680116305606
  • NUKAT: n2012256113
  • WorldCat: viaf-299602104
  • PWN: 3906712