Autostrada D1 (Czechy)

Proj. długość	376 km
Zbudowano	366 km
W budowie	10 km
Kraje	miasto Praga, środkowoczeski, Wysoczyna, południowomorawski, ołomuniecki, zliński, morawsko-śląski
Mapa
Zdjęcie
Okolice węzła Praga-Chodov
Przebieg trasy Legenda w użyciu   projekt, budowa, konieczność modernizacji węzeł drogowy typu WA węzeł drogowy typu WB skrzyżowanie rondo przejście graniczne punkt poboru opłat (PPO) stacja poboru opłat (SPO) most / wiadukt / estakada prom rzeka – brak przeprawy przejazd kolejowo-drogowy tunel parking z bufetem stacja paliw restauracja hotel / motel lub inne miejsce noclegowe drogowy odcinek lotniskowy roboty budowlane zakaz ruchu (1) Praga-Spořilov E55 E65 Odcinek płatny (2) Praga-Chodov   MOP Újezd u Průhonic (6) Průhonice   MOP Průhonice   MOP Nupaky (10) Modletice E50 (12) Jažlovice 101 (15) Všechromy 107 (21) Mirošovice 3E55 most Šmejkalka (250 m) most nad Sazawą (462 m) (29) Hvězdonice    MOP Naháč    MOP Bělčice (34) Ostředek (41) Šternov    parking Šternov    MOP Blanice (49) Psáře   MOP Střechov (56) Soutice    MOP Kalná (66) Loket    MOP Loket    parking Studený most nad Sedlický potok (75) Hořice most Želivka (185 m) (81) Koberovice   parking Speřice   MOP Humpolec (90) Humpolec 34E551   MOP Mikulášov (104) Větrný Jeníkov   MOP Pávov (112) Jihlava 38E59 (119) Velký Beramov    MOP Černá Studánka    MOP Jamenský Potok (134) Měřín    MOP Kochánov (141) Velké Meziříčí-západ most Vysočina (425 m)   MOP Velké Meziříčí (146) Velké Meziříčí-východ (153) Lhotka (162) Velká Bíteš 37   MOP Devět Křížů (168) Devět Křížů (178) Ostrovačice (182) Kývalka 23 Koniec odcinka płatnego    MOP Popůvky   MOP Troubsko (proj) Troubsko E461 E461 (190) Brno-západ 23E461    MOP Brno-Lískovec (194) Brno-centrum 52E461 (196) Brno-jih E65   MOP Brno-Tuřany (201) Brno-Slatina (203) Brno-východ 50   MOP Rohlenka Odcinek płatny (210) Holubice 50E50 (216) Rousínov (226) Vyškov-západ    MOP Vyškov (230) Vyškov E462 (236) Ivanovice na Hané (244) Mořice (253) Kojetín (258) Kroměříž-západ (260) Kroměříž-východ (264) Hulín-západ 55 (266) Hulín (273) Říkovice 55 Koniec odcinka płatnego Přerov-západ Přerov-sever 55 (294) Lipník-Trnávka 437 (296) Bohuslávky 35E442 Odcinek płatny (298) Lipník nad Bečvou E442 E462 tunel pod potokiem i lokalną drogą koło m. Hrabůvka (48,2 m) most nad Splawną (481,5 m) (308) Hranice 440 most nad Ludiną (308,4 m) (311) Bělotín E462 most nad Luhą (446 m)   MOP Važné most nad Odrą (ok. 800 m) (321) Odry most nad Potokiem Husím (854 m) (329) Hladké Životice 57 estakada (206 m) (336) Studénka most nad Bilowką, Jamnikiem i Seziną (637,2 m) (342) Bravantice 47 tunel Klimkovice (1 080 m) most nad Rakovcem (294,2 m) (349) Klimkovice 47 estakada Rojek (600 m) (354) Ostrawa-Svinov (Rudná) 11 Koniec odcinka płatnego most nad Opawą i linią kolejową (ok. 750 m) most nad Odrą (ok. 400 m) (357) Ostrava-Centrum (Severní spoj) (361) Ostrava-Hrušov (Místecká) most nad Ostrawicą (299/287 m) wiadukt (120/116 m) (365) Vrbice 58 most wiszący nad Odrą i Jeziorem Antoszowickim (606 m)   MOP Antošovice most nad Odrą niedaleko Starego Bogumina (283 m) (370) Bohumín 58 granica państwa CZ Věřňovice — Gorzyczki most nad Olzą (174 m) A1   Polska

Autostrada D1 (czes. dálnice D1) także Brněnská dálnice (autostrada brneńska) – najdłuższa czeska autostrada o planowanej długości 376 km, łącząca pośrednio Pragę^[a], Brno i Ostrawę z polską autostradą A1 w Gorzyczkach koło Wodzisławia Śląskiego. Ukończenie budowy całej autostrady jest planowane na rok 2026^[1]. Razem z polską A1 utworzy autostradowe połączenie Pragi z Gdańskiem.

W Czechosłowacji autostrada D1 była najważniejszą autostradą w kraju. Planowano, iż połączy główne miasta leżące na linii wschód-zachód:

• Pragę
• Brno
• Żylinę
• Koszyce

Po podziale Czechosłowacji plany zostały zmienione i postanowiono, że autostrada D1 na poprzednio planowanej trasie zostanie zakończona w Lipníku nad Bečvou. Śladem planowanej czechosłowackiej D1 w stronę Żyliny poprowadzi autostrada D49 (od węzła Hulín na wschód). Postanowiono również, że projektowana i prawie już gotowa autostrada D47 po zakończeniu budowy otrzyma oznakowanie D1. Autostrada D1 jest płatna praktycznie na całym odcinku^[2]. Z opłaty wyłączono jedynie odcinek na obwodnicy Brna i Ostrawy^[2].

Odcinek między miejscowościami Měřín i Velké Meziříčí został zbudowany jako potencjalna droga startowa dla samolotów wojskowych w przypadku wojny. Odcinek nie posiada środkowego pasa dzielącego. Jest wyposażony w dwa miejsca do przechowywania samolotów oraz potężniejszy most nad drogą gminną^[3].

Historia

Prace nad projektem autostrady Praga-Brno rozpoczęto w latach 30. XX wieku. Prace budowlane ruszyły na początku 1939 i pomimo okupacji niemieckiej trwały z różnym natężeniem do 1942, gdy ostatecznie przerwała je wojna. Po zakończeniu wojny w 1945 wznowiono budowę autostrady, ale wstrzymano ją ponownie po 1948, gdyż nowy komunistyczny rząd Czechosłowacji nie był wtedy zainteresowany budową autostrad – wszelkie prace nad autostradą ustały w 1950. Budowę autostrady wznowiono 8 września 1967.

W czasie Protektoratu autostradę w Czechach Środkowych budowano w innej trasie. Do dziś dnia są widoczne fragmenty poprzedniej trasy, m.in. niedokończony Most Borovski częściowo zalany przez zaporę wodną Švihov^[4].

Pierwszy odcinek (Spořilov – Mirošovice) oddano do użytku 12 lipca 1971. Odcinek Praga – Brno ukończono w 1980, a odcinek do Vyškova (odbicie D46, kier. Ołomuniec) w 1992. Następne odcinki do Hulina (odbicie D49, kier. Żylina) otwarto do 2010.

Wschodni odcinek Ostrawa-Svinov (Rudná) – Ostrawa-Hrušov (Místecká) – Bohumín o długości 17,2 km, będący w budowie od 15 marca 1999, został oddany do użytku 1 grudnia 2007 roku. Odcinek Bílovec – Ostrawa Rudná o długości 11,7 km: otwarto do ruchu 6 maja 2008 roku. 25 listopada 2008 oddano do użytku fragment trasy pomiędzy węzłami Lipník nad Bečvou (D35, kier. Ołomuniec i Hradec Králové) i Bělotín (D48, kier. Frydek-Mistek i Cieszyn) o długości 15,4 km wybudowany jako sześciopasmowy (dwie jezdnie po trzy pasy ruchu + pas awaryjny w każdą stronę) ze względu na spodziewane natężenie ruchu kołowego. 16 września 2009 dokończono odcinek Mořice – Kroměříž-západ. 25 listopada 2009 roku oddano do użytku dwa odcinki Bělotín – Hladké Životice o długości 18,1 km, oraz Hladké Životice – Bílovec o długości 11,7 km. Odcinek Bělotín – Hladké Životice wybudowano najpierw w tzw. półprofilu, drugą jezdnię otwarto w sierpniu 2010 roku. Tym samym Ostrawa uzyskała połączenie drogowe z Pragą poprzez autostradę i drogi szybkiego ruchu (obecnie D35 i D46) wiodące przez Ołomuniec.

W użytku

• odcinek Praga-Spořilov – Říkovice: 272 km;
• odcinek Przerów – Bohumín: 94 km

W budowie

20 grudnia 2022 roku rozpoczęła się budowa ostatniego odcinka D1:

• odcinek Říkovice – Přerov: 10,1 km: planowane otwarcie rok 2026.^[1]

Trasy europejskie

Autostrada D1 jest częścią kilku tras europejskich:

Numer	Odcinek
	Modletice – Holubice
	Spořilov – Mirošovice
	Spořilov – Brno–jih
	Brno–západ – Brno–centrum
	Brno–centrum – Vyškov–východ Lipník nad Bečvou – Bělotín

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Informacje o D1. ceskedalnice.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-08-26)]. (cz.).
• Informacje o D1. dalnice-silnice.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-30)]. (cz.).
• Opis autostrady D1 w Czechach (cz.)