Chrystodulos (arcybiskup Aten)

Chrystodulos
Χριστόδουλος
Christos Paraskewaidis
Χρήστος Παρασκευαΐδης
Arcybiskup Aten i całej Grecji
Ilustracja
Kraj działania

Grecja

Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1939
Ksanti

Data i miejsce śmierci

28 stycznia 2008
Psichiko

Miejsce pochówku

Pierwszy cmentarz w Atenach

Arcybiskup Aten i całej Grecji
Okres sprawowania

1998–2008

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Kościół Grecji

Śluby zakonne

1961

Diakonat

1961

Prezbiterat

1965

Chirotonia biskupia

1974

podpis
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RP
Multimedia w Wikimedia Commons
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

1974

Konsekrator

Serafin

Konsekrowani biskupi
Dionizy (Mandalos) 2006

Chrystodulos, imię świeckie Christos Paraskewaidis (ur. 17 stycznia 1939 w Ksanti, zm. 28 stycznia 2008 w Psichiko) – grecki duchowny prawosławny, zwierzchnik Greckiego Kościoła Prawosławnego w latach 1998–2008.

Życiorys

W 1961 otrzymał święcenia diakońskie i złożył śluby mnisze w monasterze św. Warłaama na Meteorach. W 1962 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Atenach. Pięć lat później otrzymał stopień doktora teologii na wydziale teologicznym tej samej uczelni[1]. Kapłanem został w 1965. Przez pięć lat służył w cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej w Panaio Phalero (Ateny)[1]. Następnie piastował funkcję sekretarza Synodu Greckiego Kościoła Prawosławnego[1]. Chirotonię biskupią przyjął w 1974[2]. 14 lipca 1974 został metropolitą Dymitriady[1]. Uczestniczył w działalności misyjnej Greckiego Kościoła Prawosławnego w Afryce oraz w Europie Zachodniej[1]. W latach 1985–1998 był odpowiedzialny za koordynowanie działalności ekumenicznej Kościoła Greckiego[1].

28 kwietnia 1998[1] został zwierzchnikiem Greckiego Kościoła Prawosławnego z tytułem arcybiskupa Aten i całej Grecji[2], 9 maja tego samego roku odbyła się jego uroczysta intronizacja[1].

W maju 1998 skrytykował zamiary wprowadzenia w Grecji rozdziału Kościoła od państwa, twierdząc, że przetrwanie narodu greckiego było możliwe dzięki prawosławiu, zaś pozbawienie Kościoła statusu państwowego oznacza walkę z tradycyjną kulturą grecką[3].

W 2001 spotkał się z papieżem Janem Pawłem II, w czasie jego wizyty w Grecji. W 2006 złożył wizytę w Watykanie, odwiedzając papieża Benedykta XVI[2]. Tym samym przyczynił się do poprawy stosunków między Kościołem katolickim a Greckim Kościołem Prawosławnym, które przez wiele lat były bardzo złe[4]. Spotykał się również z przywódcą społeczności muzułmańskiej w Grecji[3].

W czerwcu 2007 zdiagnozowano u niego raka wątrobowokomórkowego. Hierarcha miał poddać się przeszczepowi wątroby, który został odwołany z powodu bardzo złego stanu zdrowia duchownego (liczne przerzuty). Chrystodulos został jedynie poddany chemioterapii[5].

Autor prac z dziedziny teologii moralnej[1]. Miał opinię znakomitego kaznodziei, umiejącego wykorzystywać nowoczesne środki masowego przekazu w pracy duszpasterskiej[1]. Angażował się w akcje społeczne na rzecz walki z AIDS i narkomanią[3]. Cieszył się znaczną popularnością w społeczeństwie greckim, 75% Greków deklarowało dlań zaufanie[4]. 60% było zdania, że nawet ciężko chory powinien pozostawać dożywotnim zwierzchnikiem Kościoła[2]. Jego krytycy zarzucali mu głoszenie poglądów nacjonalistycznych[4].

Chrystodulos był zdecydowanym krytykiem globalizacji i Unii Europejskiej, twierdził, że po wejściu do jej struktur Grecja zatraci swoją kulturę[4]. Sprzeciwiał się również integracji Turcji z Europą, nazywając Turków „barbarzyńcami”[2]. Protestował przeciwko bombardowaniu Serbii przez siły NATO w 1999[4]. W 2000 zorganizował masowe protesty w Atenach i Salonikach przeciwko usuwaniu z greckich dowodów osobistych informacje o wyznaniu, co nazwał atakiem na podstawy tożsamości narodowej Greków[6]. Stwierdził wówczas, że Grecy są w pierwszej kolejności Grekami, dopiero później obywatelami Europy[3]. W odróżnieniu od wielu swoich poprzedników, Chrystodulos żywo angażował się w bieżące problemy polityczne, wspierając nacjonalistyczne partie greckie[6].

W 2003 otrzymał tytuł doktora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie[7].

Został pochowany na Pierwszym cmentarzu w Atenach.

W 2004 odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[8].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j W służbie Bogu i ludziom. Księga Jubileuszowa Metropolity Warszawskiego i całej Polski Sawy. Warszawa: Warszawska Metropolia Prawosławna, 2008, s. 329. ISBN 978-83-60311-14-1.
  2. a b c d e Zmarł arcybiskup Christodulos. Tygodnik Powszechny, 18 lutego 2008. [dostęp 2011-10-06]. (pol.).
  3. a b c d Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S.: Historia Grecji. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005, s. 648. ISBN 83-08-03819-0.
  4. a b c d e A. Carassava, Greek Orthodox Leader Dies at 69
  5. W służbie Bogu i ludziom. Księga Jubileuszowa Metropolity Warszawskiego i całej Polski Sawy. Warszawa: Warszawska Metropolia Prawosławna, 2008, s. 564. ISBN 978-83-60311-14-1.
  6. a b R. Clogg, Historia Grecji nowożytnej, Książka i Wiedza, ISBN 83-05-13465-2, Warszawa 2006, s.287 i 289
  7. Zwierzchnik greckiego prawosławia doktorem ChAT [online], 22 sierpnia 2003 [dostęp 2016-09-07] .
  8. M.P. z 2004 r. nr 56, poz. 941
  • p
  • d
  • e
  • Chryzostom I (1923–1938)
  • Chryzant (1938–1941)
  • Damaskin (1941–1949)
  • Spirydon (1949–1956)
  • Doroteusz (1957–1958)
  • Teoklet II (1958–1962)
  • Jakub III (1962)
  • Chryzostom II (1962–1967)
  • Hieronim I (1967–1973)
  • Serafin (1973–1998)
  • Chrystodulos (1998–2008)
  • Hieronim II (od 2008)
  • ISNI: 0000000121003321
  • VIAF: 29732651
  • LCCN: n2001042403
  • GND: 128917520
  • BnF: 14034235h
  • SUDOC: 139616527
  • NTA: 212748637
  • Open Library: OL5020453A
  • PLWABN: 9810641505505606
  • NUKAT: n2017016460
  • ΕΒΕ: 260131, 54228
  • Britannica: biography/Christodoulos
  • Universalis: christodoulos-ier