Encephalitozoonoza

Encephalitozoonoza, encefalitozoonoza – pasożytnicza choroba atakująca króliki powodowana przez pierwotniaka Encephalitozoon cuniculi^[1][2].

Pasożyty te atakują głównie komórki ośrodkowego układu nerwowego oraz nabłonek kanalików nerkowych, a także makrofagi.

Chorobotwórczość

Początkowo encefalitozoonozę uznawano za chorobę dotyczącą tylko królików. Obecnie wiadomo, że zarażeniu ulegają także psy, koty, lisy, szczury, myszy, świnki morskie i człowiek (głównie osoby z upośledzoną odpornością, np. chorzy na AIDS). U psów i kotów encefalitozoonozę spotyka się rzadko^[1].

Do zarażenia wystarczy niewielka liczba pierwotniaków. Po osiedleniu organizmu, formy potomne pasożyta (spory) wydalane są z moczem^[1].

Objawy choroby

U królików stwierdza się zaburzenia układu nerwowego. Charakterystycznym objawem jest kręcz szyi (przekręcanie głowy w jedną stronę)^[1][2].

Innymi objawami są drgawki, ataksja, porażenie oraz niewydolność nerek^[2]. Ponadto występuje wielomocz oraz zwiększone pragnienie.

Diagnostyka

Standardowe metody serologiczne takie jak ELISA są skuteczne jedynie w hodowlach zwierząt laboratoryjnych^[1]. Wyniki badań biochemicznych krwi o podwyższonych parametrach nerkowych mogą sugerować pośrednio tę chorobę^[2].

Potwierdzeniem rozpoznania może być znalezienie spor w moczu królika, jednakże spory te wydalane są z moczem przez krótki czas. Badanie wykonuje się poprzez barwienie moczu metodą Grama lub Ziehla-Neelsena^[1].

Przyżyciowo najlepszą metodą diagnostyczną jest metoda PCR^[1].

Leczenie

Najczęściej stosuje się leczenie objawowe.

Ponadto przy wystąpieniu objawów nerwowych do terapii wprowadza się leki sterydowe.

W celu zwalczenia inwazji pierwotniaków stosuje się albendazol, który jest lekiem z wyboru^[1].

W niektórych przypadkach stosuje się również antybiotyki w celu uniknięcia wtórnych zakażeń bakteryjnych.

Przypisy