Irena z Tesaloniki
męczennica | |||
Męczeństwo św. Ireny na XIX-wiecznej grafice | |||
Data i miejsce urodzenia | III wiek | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 294 lub 304 | ||
Czczona przez | |||
Wspomnienie | 1 lub 5 kwietnia (kat.), | ||
Patronka | przeciw burzom i pożarom | ||
|
Irena z Tesaloniki, również Irena Akwilejska (gr. Ειρήνη; ur. w okolicach Akwilei, zm. 294[1] lub 304[2][3] w Tesalonice[4][a]) – dziewica i męczennica chrześcijańska, święta Kościoła katolickiego, prawosławnego, ormiańskiego, koptyjskiego i syryjskiego[4].
Żywot
Była siostrą św. Agape i św. Chionii. Złamała edykt Dioklecjana (pan. 284–305) przechowując chrześcijańskie księgi, za co została skazana przez sędziego Dulcycjusza na pobyt w domu publicznym. Niemolestowana, została postawiona przed kolejną szansą oddania ksiąg, ale znów odmówiła za co została skazana na śmierć przez spalenie na stosie. Ostatecznie zginęła przebita strzałą z łuku[2]. Agape i Chionia zostały spalone dzień wcześniej.
W greckich aktach męczeństwa odnotowano 3 procesy przed Dulcycjuszem[1].
Kult świętej
Wspomnienie liturgiczne św. Ireny obchodzone jest w Kościele katolickim 1[1] lub 5 kwietnia razem z siostrami[3].
Kościoły wschodnie, z uwagi na liturgię według kalendarza juliańskiego wspominają św. Irenę[4]:
- Kościół prawosławny – 16/29 kwietnia[b], tj. 29 kwietnia według kalendarza gregoriańskiego[2].
- ormiański – 3/16 kwietnia,
- koptyjski – z uwagi na własny kalendarz odpowiednio do prawosławnej liturgii,
- syryjski – 2/15 kwietnia.
W ikonografii święte przedstawiane są zawsze razem. Wszystkie trzymają w dłoniach krzyże. Będąc bliźniaczo do siebie podobne różnią się tylko kolorami szat oraz tym, iż św. Irena trzyma krzyż nie w prawej lecz lewej dłoni[2].
W Konstantynopolu było 5 kościołów poświęconych św. Irenie, gdzie znajdowały się jej relikwie. Do dzisiejszego dnia znajdują się w Lecce we Włoszech.
Irena z Tesaloniki jest patronką przeciw burzom i pożarom[4].
Zobacz też
- kult świętych
- męczennicy wczesnochrześcijańscy
- wstawiennictwo świętych
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- święci prawosławni
Uwagi
- ↑ gr. Θεσσαλονίκη (Tesaloniki), dawn. Tesalonika, aktualna polska nazwa miasta to Saloniki.
- ↑ podwójne datowanie
Przypisy
- ↑ a b c Agape oraz jej siostry Chionia i Irena, męczennice z Tesaloniki.. DEON.pl z inicjatywy SJ i Wydawnictwa WAM za H.Frosem i F. Sową. [dostęp 2011-12-13].
- ↑ a b c d JarosławJ. Charkiewicz JarosławJ., męcz. Irena Akwilejska [online], Serwis Bractwa Młodzieży Prawosławnej w Polsce, Cerkiew.pl [dostęp 2011-12-13] .
- ↑ a b DonaldD. Attwater DonaldD., Sant' Irene di Salonicco Martire [online], Enciclopedia dei Santi [dostęp 2011-12-13] (wł.).
- ↑ a b c d Irene von Thessaloniki [online], Ökumenisches Heiligenlexikon [dostęp 2011-12-13] (niem.).
Bibliografia
- Święci na każdy dzień. T. II: Kwiecień. Kielce: Wydawnictwo Jedność, 2009, s. 31. ISBN 978-83-7558-294-9.