Język ende

Nie mylić z: język baras (ende).
Ende
Obszar

Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie (Indonezja)

Liczba mówiących

110 tys. (2009)[1]

Pismo/alfabet

łacińskie (dawniej lontara)

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6a żywy↗
Kody języka
ISO 639-3 end
IETF end
Glottolog ende1246
Ethnologue end
BPS 0131 2
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język ende, także endeh[1][2] – język austronezyjski używany w indonezyjskiej prowincji Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie, w południowo-środkowej części wyspy Flores[1].

Według danych z 2009 roku posługuje się nim 110 tys. osób[1]. Jest to główny język grupy etnicznej Ende[3].

Dzieli się na dwa dialekty: ende (djau, endeh, ja’o), nga’o (ngao, ende zachodni). Blisko spokrewniony język li’o bywa włączany do dialektów języka ende[1]. Dialekt nga’o (zajmujący pozycję pomiędzy ende a kéo) jest przypuszczalnie na tyle odrębny, że mógłby być klasyfikowany jako osobny język[4].

Tworzy kontinuum dialektalne wraz z kilkoma pobliskimi językami: kéo, nage, ngadha, li’o[5][6]. Został zaliczony do zaproponowanej grupy języków centralnego Flores[7][8].

W języku występuje mieszany system liczbowy, z elementami systemu kwinarnego (piątkowego), które mogą być pozostałością po hipotetycznym papuaskim substracie językowym[9].

Jest zapisywany alfabetem łacińskim[1]. Historycznie był używany pewien wariant pisma bugijsko-makasarskiego[10].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Ende, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2021-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
  2. ↑ Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 86, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655  (pol.).
  3. ↑ A. A. Biernowa: Endie. W: Walerij Aleksandrowicz Tiszkow (red.): Narody i rieligii mira: encykłopiedija. Moskwa: Bolszaja rossijskaja encykłopiedija, 1998, s. 653. ISBN 978-5-85270-155-8. OCLC 40821169. (ros.).
  4. ↑ Elias 2020 ↓, s. 16 (pdf, online); s. 302 (książka).
  5. ↑ Gregory L. Forth: Beneath the Volcano: Religion, Cosmology and Spirit Classification Among the Nage of Eastern Indonesia. Leiden: KITLV Press, 1998, s. 23, seria: Verhandelingen van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde 177. DOI: 10.1163/9789004434844. ISBN 978-90-0443-484-4. ISBN 978-90-6718-120-4. OCLC 40229240. (ang.).
  6. ↑ AdamA. Harr AdamA., Recentering the margins? The politics of local language in a decentralizing Indonesia [online], 2015 (Tilburg Papers in Culture Studies 152), s. 9 [dostęp 2023-10-09]  (ang.).
  7. ↑ Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Central Flores. Glottolog 4.5. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
  8. ↑ Elias 2020 ↓, s. 10 (pdf, online); s. 296 (książka).
  9. ↑ Schapper i Klamer 2017 ↓, s. 307.
  10. ↑ Adelaar 2005 ↓, s. 4.

Bibliografia

  • K. Alexander Adelaar: The Austronesian languages of Asia and Madagascar: a historical perspective. W: K. Alexander Adelaar, Nikolaus P. Himmelmann (red.): The Austronesian languages of Asia and Madagascar. Abingdon–New York: Routledge, 2005, s. 1–42. DOI: 10.4324/9780203821121. ISBN 978-0-203-82112-1. ISBN 0-7007-1286-0. OCLC 53814161. (ang.).
  • Alexander Elias: Are the Central Flores languages really typologically unusual?. W: David Gil, Antoinette Schapper (red.): Austronesian Undressed: How and why languages become isolating. Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 2020, s. 287–338, seria: Typological Studies in Language 129. DOI: 10.1075/tsl.129.06eli. ISBN 978-90-272-6053-6. LCCN 2020032619. OCLC 1195817942. [dostęp 2022-08-04]. (ang.).
  • Antoinette Schapper, Marian Klamer: Numeral systems in the Alor-Pantar languages. W: Marian Klamer (red.): The Alor-Pantar languages: History and typology. Berlin: Language Science Press, 2017, s. 277–329, seria: Studies in Diversity Linguistics 3. DOI: 10.5281/zenodo.569393. ISBN 978-3-944675-94-7. OCLC 1030820272. (ang.).