Matematyczne zasady filozofii naturalnej
 Strona tytułowa I wydania | |||
| Autor | Isaac Newton | ||
|---|---|---|---|
| Tematyka | fizyka, matematyka | ||
| Typ utworu | traktat naukowy | ||
| Wydanie oryginalne | |||
| Miejsce wydania | Londyn | ||
| Język | łacina | ||
| Data wydania | 1687 | ||
| Pierwsze wydanie polskie | |||
| Data wydania polskiego | 2011 | ||
| Wydawca | Copernicus Center Press | ||
| Przekład | Jarosław Wawrzycki | ||
| |||
| |||
Matematyczne zasady filozofii naturalnej (łac. Philosophiae naturalis principia mathematica) – dzieło Isaaca Newtona, w którym przedstawił prawo powszechnego ciążenia, a także prawa ruchu leżące u podstaw mechaniki klasycznej. Newton wyprowadził prawa Keplera dla ruchu planet (sformułowane na podstawie obserwacji astronomicznych). Jest uważane za Opus magnum Newtona[1].
Zostało opublikowane 5 lipca 1687.[2] Wydanie angielskie w przekładzie Motte'a nosi tytuł The Mathematical Principles of Natural Philosophy i zostało wydane w Londynie w 1803 roku.
W Principiach Newton używał więcej geometrycznych reprezentacji niż wzorów matematycznych. Mimo że Newton jest uważany za jednego z autorów rachunku całkowego to jednak jest tego niewiele w tej pozycji[3].
Polskie przekłady
- IsaacI. Newton IsaacI., Matematyczne zasady filozofii przyrody, JarosławJ. Wawrzycki (tłum.), Kraków: Copernicus Center Press, 2011, ISBN 978-83-62259-24-3 ., przedmowa Michał Heller, posłowie Andrzej Kajetan Wróblewski,
- IsaacI. Newton IsaacI., Matematyczne zasady filozofii naturalnej, SławomirS. Brzezowski (tłum.), Kraków: Copernicus Center Press, 2015, ISBN 978-83-7886-090-7 . – podstawą jest III wyd. Principiów w angielskim przekładzie Andrew Motte’a z 1729.
Zobacz też
- De revolutionibus orbium coelestium
- Elementy
Przypisy
- ↑ Karol Jałochowski: Newtonowskie opus magnum po polsku - rozmowa z prof. Michałem Hellerem. Polityka, 2011-10-04. [dostęp 2024-02-22].
- ↑ Philosophiae naturalis principia mathematica, auctore Is. Newton, Londini, iussu Societatis Regiae ac typis Josephi Streater, anno MDCLXXXVII (editio princeps)
- ↑ Hans Niels Jahnke: A history of analysis. Providence, RI: American Mathematical Society, 2003, s. 92-93. ISBN 0-8218-2623-9. OCLC 51607350.
Linki zewnętrzne
- Polskojęzyczne
- GrzegorzG. Łukaszewicz GrzegorzG., Drugie prawo Keplera i owale Newtona. Kontrowersje wokół Lematu XXVIII w Principiach, [w:] pismo „Delta”, deltami.edu.pl, październik 2020, ISSN 0137-3005 [dostęp 2024-05-05] (pol.).
- GrzegorzG. Łukaszewicz GrzegorzG., Problemy z dowodem prawa pól w Principiach Newtona?, [w:] pismo „Delta”, deltami.edu.pl, styczeń 2024, ISSN 0137-3005 [dostęp 2024-05-04] (pol.).
- Anglojęzyczne
- Przekład angielski
- Teksty dzieła w Wikiźródłach (ang.)
- GeorgeG. Smith GeorgeG., Newton's ''Philosophiae Naturalis Principia Mathematica'', [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 20 grudnia 2007, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-01-08] (ang.).
- Inne
- Tekst oryginalny (łac.)
Kontrola autorytatywna (utwór pisany):
- Britannica: topic/The-Mathematical-Principles-of-Natural-Philosophy
- Universalis: philosophiae-naturalis-principia-mathematica
- SEP: newton-principia
