Ondřej Sekora

Ondřej Sekora
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 września 1899
Brno

Data i miejsce śmierci

4 lipca 1967
Praga

Zawód, zajęcie

dziennikarz, ilustrator

Multimedia w Wikimedia Commons

Ondřej Sekora (ur. 25 września 1899 w Brnie, zm. 4 lipca 1967 w Pradze) – czeski ilustrator, pisarz i dziennikarz.

Życiorys

Grób Ondřeja Sekory na cmentarzu Malvazinky

W 1919 roku ukończył gimnazjum w Vyškovie. Rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Masaryka w Brnie, ale zrezygnował z nich i w 1921 roku rozpoczął pracę w tamtejszej gazecie „Lidové noviny[1]. W 1927 roku gazeta wraz z całym zespołem redakcyjnym przeniosła się do Pragi. Pozwoliło mu to na podjęcie nauki rysunku i malarstwa u profesora Akademii Sztuki, Architektury i Projektowania Arnošta Hofbauera[2]. Stworzył postać Mrówki Ferdy (Ferda Mravenec). Po raz pierwszy komiks pojawił się 22 czerwca 1927 roku w piśmie „Pestrý týden”[3][4].

Był dwukrotnie żonaty. Z pierwszą żoną Markétą Kalabusovą rozwiódł się w 1924 roku, rok po zawarciu małżeństwa[5]. W 1931 roku ożenił się po raz drugi z Ludmiłą Roubiczkową. Miał z nią jedynego syna Ondřeja (1931–2004). Ponieważ żona miała pochodzenie żydowskie, w 1941 roku został zwolniony z pracy. W okresie od października 1944 roku do kwietnia 1945 roku był w obozach pracy Klein Stein i Osterode[6]. Po wojnie pracował jako redaktor w czasopismach. Od 1949 roku był kierownikiem działu dziecięcego w wydawnictwie Státní Nakladatelství Dětské Knihy, obecnie Albatros[7]. Zmarł w 1967 roku. Został pochowany na cmentarzu Malvazinky[8].

Pamiątki po Sekorze trafiły do Morawskiego Muzeum w Brnie, które w 2015 roku otrzymało korespondencję zawierającą listy do żony i syna z obozu pracy oraz dokumenty osobiste takie jak: świadectwa urodzenia i chrztu, zdjęcia, książki, zagraniczne wydania jego książek i zbiory entomologiczne[9]. Kolekcję przekazała mieszkająca w Szwecji szwagierka syna Sekory Jana Kolarová[10], ponieważ syn nie miał innych spadkobierców[11]. W kolejnym roku muzeum otrzymało zestaw nagrań z opowieściami Mrówki Ferdy, fotografie rodzinne oraz wycinki z gazet[9].

Rugby

Strona tytułowa Rugby. Jak se hraje a jeho pravidla

W 1923 roku Sekora wyjechał do Francji, gdzie poznał nowy sport – rugby. Wracając, przywiózł do kraju pierwszą piłkę i zasady gry. W 1926 roku z jego inicjatywy powstał w Czechosłowacji związek rugby[12]. 9 maja 1926 roku w Brnie odbył się pierwszy w Czechosłowacji mecz. Wzięły w nim udział drużyny SK Moravská Slavia i AFK Žižka Brno, których trenerem był Sekora. Dodatkowo podczas meczu został sędzią[13]. Sekora opracował też czeską terminologię oraz przetłumaczył zasady gry. W 1926 roku wydał broszurę Rugby. Jak se hraje a jeho pravidla[14].

Upamiętnienie

Na cześć Sekory nazwano planetoidę z pasa głównego asteroid 13406 Sekora, odkrytą w 1999 roku[15].

Twórczość

  • Rugby. Jak se hraje a jeho pravidla[14]
  • W 2016 roku zostały wydane dzienniki Deníky Ondřeje Sekory 1944–1945 pisane podczas pobytu Sekory w obozach pracy[16]

W języku polskim zostały wydane:

  • Opowiadanie o drzewach i wietrze, Nasza Księgarnia 1951, tłumaczenie Wiera Badalska[17]
  • Czy znacie Zenka?, Nasza Księgarnia 1963, tłumaczenie Jadwiga Bułakowska z ilustracjami Zbigniewa Lengrena[18]
  • Rozgniewany węgielek, Nasza Księgarnia, tłumaczenie Halina Juszczakowska z ilustracjami Mateusza Gawrysia[19]

Przypisy

  1. BartłomiejB. Dwornik BartłomiejB., Lidove noviny. Historia gazety, która urodziła się dwa razy [online], reporterzy.info [dostęp 2019-10-15]  (pol.).
  2. Ondřej Sekora 1899 - 1999 [online], web.archive.org, 3 czerwca 2011 [dostęp 2019-10-09] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-03] .
  3. Český Ferda Mravenec se nejspíš narodil Sekorovi v Paříži v roce 1927 [online], www.citarny.cz [dostęp 2019-10-15] .
  4. Prihody Opileho Mravence, „Pestrý týden” (25), www.digitalniknihovna.cz, 1927, s. 13 [dostęp 2019-10-15] .
  5. Encyklopedie dějin města Brna [online], encyklopedie.brna.cz, 2004 [dostęp 2019-10-15] .
  6. Ferda Mravenec slaví 90 let. Fanoušci ho uvidí v Praze na Můstku [online], iROZHLAS [dostęp 2019-10-15]  (cz.).
  7. Sekora Ondřej [online], www.citarny.cz [dostęp 2019-10-15] .
  8. OskarO. Exner OskarO., Podívejte se na hřbitov na Malvazinkách [online], praha.eu, 30 listopada 2010 [dostęp 2023-03-27]  (cz.).
  9. a b Pozůstalost Ondřeje Sekory byla obohacena o další předměty - Novinky.cz [online], www.novinky.cz [dostęp 2019-10-09] .
  10. Ferda Mravenec slaví 90 let. Fanoušci ho uvidí v Praze na Můstku [online], iROZHLAS [dostęp 2019-10-09]  (cz.).
  11. Sekora nebyl jen autor Ferdy, ukazuje pozůstalost a výstava [online], Brněnská Drbna - zprávy z Brna a Jihomoravského kraje [dostęp 2019-10-09]  (cz.).
  12. Ondřej Sekora zakladatel ragby na území Česka se narodil 25. září 1899 [online], www.ceskeragby.sportovnilisty.cz [dostęp 2019-05-11]  (cz.).
  13. Ragby do Československa přivezl Ondřej Sekora, autor Ferdy Mravence [online], iROZHLAS [dostęp 2019-05-11]  (cz.).
  14. a b Rugby. Jak se hraje a jeho pravidla, sest. Ondřej Sekora [online], Europeana Collections [dostęp 2019-05-11]  (pol.).
  15. Planetky - detail (13406) [online], stelweb.asu.cas.cz [dostęp 2019-10-15] .
  16. Glosy i satirické kresby Ondřeje Sekory z pracovního tábora. Deníky vydané po více než 70 letech [online], Vltava, 14 czerwca 2016 [dostęp 2019-10-09]  (cz.).
  17. OndřejO. Sekora OndřejO., WieraW. Badalska WieraW., II. Sokołowska II., Opowiadanie o drzewach i wietrze, Warszawa: "Nasza Księgarnia", 1951, OCLC 805216585 [dostęp 2019-10-09]  (pol.).
  18. Czy znacie Zenka? [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2019-10-09]  (pol.).
  19. Rozgniewany węgielek - Katalog Bibliotek Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach - Prolib Integro [online], integro.ciniba.edu.pl [dostęp 2019-10-09] .
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000110728095
  • VIAF: 79535702
  • LCCN: n85131355
  • GND: 128966653
  • NDL: 01144713
  • BnF: 16801776s
  • SUDOC: 084673419
  • SBN: RAVV232235
  • NKC: jk01110710
  • BNE: XX1117907
  • CiNii: DA06223959
  • PLWABN: 9810587081005606
  • NUKAT: n2004088704
  • J9U: 987007267699105171
  • CONOR: 40439907
  • WorldCat: lccn-n85131355