Pierre-Jean de Béranger

Pierre-Jean de Béranger

Pierre-Jean de Béranger (ur. 19 sierpnia 1780 w Paryżu, zm. 16 lipca 1857 tamże) – francuski poeta i autor piosenek, zwany klasykiem piosenki.

Życiorys

Był synem przedsiębiorcy, któremu początkowo pomagał, zanim przedsiębiorstwo ojca upadło. Od 1809 pracował jako referent na Uniwersytecie Paryskim. Żył wówczas na marginesie, śpiąc w mansardzie i tworząc w wolnym czasie literacką chałturę. Po upadku Napoleona komponował piosenki i poematy bardzo krytyczne wobec rządu w okresie restauracji Burbonów. Jego twórczość przyniosła mu sławę, jednak przyczyniła się w 1821 do zwolnienia go z pracy i uwięzienia na 3 miesiące. Pisał liryczne, rzewne piosenki wysławiające rewolucję i minioną epokę napoleońską i wyśmiewające monarchię i reakcyjny kler w prostym, czystym, atrakcyjnym stylu; głosił w nich idee liberalne i antyklerykalne[1][2]. Zarówno piosenki, jak i satyra, uczyniły go znanym zarówno wśród wiejskiego ludu, jak i liberalnych kręgach literackich Paryża, dzięki czemu stał się szanowaną i wpływową osobą. Był w stanie utrzymać się z samej swojej twórczości i odmawiał oficjalnych honorów, nawet przyjęcia do Akademii Francuskiej. Po rewolucji 1848 został członkiem nowo wybranego parlamentu. Był znany z życzliwości i hojności[3].

Zdaniem Mariana Skrzypka Béranger był jednym z pisarzy, którzy w największym stopniu przyczynili się do idealizacji Napoleona i stworzenia jego legendy[4].

Twórczość

Jego najbardziej znane poematy to Le Roi d’Yvetot (1813), Le Dieu des pauvres gens, Le Sacre de Charles le Simple, La Grand-Mère i Le Vieux Sergent. Zbiór jego piosenek został wydany w 1834 (wyd. pol. 1859 pt. Piosenki).

Przekłady

Utwory Bérangera tłumaczyli na język polski między innymi Mikołaj Biernacki, Stanisław Budziński, Józef Szczepan Chamiec(inne języki), Konstanty Gaszyński, Władysław Syrokomla i Cyprian Kamil Norwid. Na angielski przekładał je William Young (1809–1888).


Zobacz w Wikiźródłach Autor:Pierre-Jean de Béranger

Przypisy

  1. ↑ Béranger Pierre Jean, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-12-03] .
  2. ↑ Béranger Pierre Jean de [online], portalwiedzy.onet.pl [dostęp 2017-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-30]  (pol.).
  3. ↑ Pierre-Jean de Béranger, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-11-19]  (ang.).
  4. ↑ Marian Skrzypek: Promemoria Bounaparcie, czyli ambiwalencje bonapartyzmu w polskiej anonimowej broszurze z końca XVIII wieku. napis.edu.pl, 2007. [dostęp 2017-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-13)]. (pol.).

Bibliografia

  • Nowa encyklopedia powszechna PWN t. 1, Warszawa 1998.
  • Pierre-Jean de Béranger, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03]  (ang.).
  • William Young (tłum.): One hundred songs of Pierre-Jean de Béranger. Archive.org, 1847. [dostęp 2017-08-12]. (ang.).
  • Joseph Phelan: The British Reception of Pierre-Jean de Béranger. cairn.info, 2005. [dostęp 2017-08-12]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Pierre-Jean de Béranger – dzieła w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000120956040
  • VIAF: 12319139
  • ULAN: 500524810
  • LCCN: n81055604
  • GND: 118655671
  • NDL: 00620305
  • LIBRIS: 31fhkvvm25t0b3q
  • BnF: 12013421f, 142987719
  • SUDOC: 028262247
  • SBN: RAVV057489
  • NLA: 35783210
  • NKC: ola2002111189
  • RSL: 000146522, 000146523
  • BNE: XX852035
  • NTA: 069559376
  • BIBSYS: 90940865
  • CiNii: DA04224870
  • Open Library: OL318220A
  • PLWABN: 9810700975905606
  • NUKAT: n00050237
  • J9U: 987007259236605171
  • PTBNP: 27609
  • CANTIC: a10686575
  • LNB: 000075826
  • NSK: 000427094
  • CONOR: 123657315
  • ΕΒΕ: 117549
  • LIH: LNB:V*286431;=BK
  • RISM: people/12629
  • PWN: 3876160
  • Britannica: biography/Pierre-Jean-de-Beranger
  • Treccani: pierre-jean-de-beranger
  • Universalis: pierre-jean-de-beranger
  • БРЭ: 1859144
  • NE.se: pierre-jean-de-beranger
  • SNL: Pierre-Jean_de_Béranger
  • Catalana: 0009395
  • DSDE: Pierre-Jean_de_Béranger
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 7002