Promieniste

Promieniste
Radiata
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Meduza krążkopława z rodzaju Chrysaora
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

Eumetazoa

(bez rangi) Radiata
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Promieniste (Radiata) – dwuwarstwowe zwierzęta zaliczane do tkankowców właściwych (Eumetazoa) wykazujące symetrię pierwotnie promienistą.

Termin Radiata posiadał w historii klasyfikacji różne znaczenia. Był stosowany do szkarłupni, mimo że należą one do Bilateria, gdyż wykazują symetrię dwuboczną we wczesnych stadiach rozwoju.

Thomas Cavalier-Smith w 1983 zdefiniował podkrólestwo Radiata składające się z typów Porifera, Myxozoa, Placozoa, Cnidaria i Ctenophora, czyli wszystkich zwierząt poza Bilateria.

Klasyfikacja pięciu królestw Lynn Margulis i K. V. Schwartza zachowuje w Radiata tylko Cnidaria i Ctenophora. Klasyfikacje kladystyczne nie uznają Radiata za klad. W tym znaczeniu są to dwuwarstwowce, czyli zwierzęta posiadające dwa pierwotne listki zarodkowe: endodermę i ektodermę. (Użycie Cavaliear-Smitha włącza zwierzęta z jednym listkiem zarodkowym takie jak gąbki.)

Mimo że symetria promienista jest zwykle podawana jako cecha definiujące Radiata, kilku członków gromady Anthozoa, która jest obecnie uznawana za najbardziej bazalną i najstarszą z parzydełkowców, są właściwie dwubocznie symetryczne. Przykładem jest Nematostella vectensis. Nowsze badania wyraźnie wskazują, że symetria dwuboczna powstała przed rozdziałem parzydełkowców i dwubocznie symetrycznych, a promieniście symetryczne parzydełkowce są wtórnie promieniście symetryczne, czyli symetria dwuboczna gatunków takich jak N. vectensis jest pierwotna[potrzebny przypis]. Również wolnożyjące planule (larwy) parzydełkowców wykazują symetrię dwuboczną. Żebropławy wykazują symetrię dwupromienistą.

W jednej z klasyfikacji, prezentowanej m.in. przez zespół pod redakcją prof. Czesława Błaszaka (2009), opartej na hipotezie jam ciała i jego symetrii, do Radiata zaliczane są:

Żebropławy (Ctenophora) wyróżniane są jako dwupromieniste, choć autorzy zastrzegają, że jest to kwestia dyskusyjna[2], takiego podziału nie potwierdzają badania filogenomiczne. Żebropławy wykazują natomiast pewne cechy wspólne z trójwarstwowcami.

Pozycja myksosporidiowców jest niejasna. Morfologia i niektóre badania genetyczne oparte na małej podjednostce rybosomu (SSU) wskazują na ich bliskie pokrewieństwo z parzydełkowcami, natomiast pozostałe badania molekularne plasują je u korzeni drzewa Bilateria lub w jego pobliżu[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. Incertae sedis
  2. Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 12, 20. ISBN 978-83-01-16108-8.
  3. Kenneth M. Halanych. The new view of animal phylogeny. „Annual Review of Ecology and Systematics”. 35, s. 229-256, 2004. DOI: 10.1146/annurev.ecolsys.35.112202.130124. (ang.). 

Bibliografia

  • Ten artykuł zawiera tekst z 11 wydania Encyklopedii Britannica
  • Zoological Philosophy of J. B. Lamarck. mala.bc.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-09)].
  • Taxon: Subkingdom Radiata. sn2000.taxonomy.nl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-29)].
  • The development of radial and biradial symmetry: The evolution of bilaterality – dostęp 2 lutego 2006
  • Origins of Bilateral Symmetry: Hox and Dpp Expression in a Sea Anemone – dostęp 2 lutego 2006
  • p
  • d
  • e
Klasyfikacja typów zwierząt na podstawie hipotezy ekdyzonu (Lophotrochozoa-Ecdysozoa-Deuterostomia)

Królestwo: zwierzęta (Animalia sensu Metazoa)

Parazoa
Eumetazoa
Dwuwarstwowce
(Diploblastica)
Bilateria
Xenacoelomorpha
Nephrozoa
wtórouste
(Deuterostomia)
Ambulacraria
pierwouste
(Protostomia)
incertae sedis
Spiralia
Gnathifera
Platytrochozoa
Rouphozoa
lofotrochorowce
(Lophotrochozoa)
czułkowce
(Lophophorata)
wylinkowce
(Ecdysoza)
Scalidophora
Nematoida
Panarthropoda
nieaktualne
przeniesione do parzydełkowców
przeniesione do wrotków
przeniesione do pierścienic
nomen dubium

Na podstawie:
Halanych et al. Evidence from 18S ribosomal DNA that the lophophorates are protostome animals. „Science”. 267 (5204), s. 1641–1643, 1995. DOI: 10.1126/science.7886451. (ang.). 
Edgecombe et al. Higher-level metazoan relationships: recent progress and remaining questions. „Organisms Diversity and Evolution”. 11, s. 151–172, 2011. DOI: 10.1007/s13127-011-0044-4. (ang.). 
Laumer et al. Spiralian Phylogeny Informs the Evolution of Microscopic Lineages. „Current Biology”. 25, s. 1-7, 2015. DOI: 10.1016/j.cub.2015.06.068. (ang.). 

  • NKC: ph122493
  • LNB: 000316079