STS-51-L

STS-51-L
Emblemat STS-51-L
Dane misji
Zaangażowani

Stany Zjednoczone NASA

Oznaczenie kodowe

STS-51-L

Pojazd
Wahadłowiec

Challenger

Załoga
Zdjęcie STS-51-L
Tył (od lewej): Ellison Onizuka, Christa Corrigan McAuliffe, Gregory Jarvis, Judith Resnik;
Przód: Michael Smith, Francis Scobee, Ronald McNair
Dowódca

Francis Scobee

Start
Miejsce startu

Stany Zjednoczone, KSC, LC-39B

Początek misji

28 stycznia 1986, 17:38 czasu polskiego (16:38 UTC)

Orbita okołoziemska
Apogeum

14 km

Lądowanie
Miejsce lądowania

Kalifornia (planowane)

Lądowanie

3 lutego 1986 (planowane)

Czas trwania misji

73,13 sekundy

Przebyta odległość

18 mil (29 km)

Program lotów wahadłowców
Multimedia w Wikimedia Commons

STS-51-L – ostatnia misja promu kosmicznego Challenger. 28 stycznia 1986 roku wahadłowiec po upływie 73 sekund od startu uległ zniszczeniu, a siedmioosobowa załoga zginęła, w tym pierwsza nauczycielka w kosmosie Christa McAuliffe. Była to dwudziesta piąta misja programu lotów wahadłowców i dziesiąta Challengera. Ładunkiem był satelita TDRS-B, zniszczony wraz z promem[1].

Załoga

źródło dla sekcji: [1]

  • Francis Scobee (2)*, dowódca
  • Michael Smith (1), pilot
  • Ronald McNair (2)
  • Ellison Onizuka (2)
  • Gregory Jarvis (1)
  • Judith Resnik (2)
  • Christa Corrigan McAuliffe (1), pierwsza nauczycielka w kosmosie
* (liczba w nawiasie oznacza liczbę lotów odbytych przez każdego z astronautów)

Dublerzy:

  • Barbara R. Morgan
  • Louis W. Butterworth

Parametry misji

  • Masa
    • startowa orbitera: 121 778 kg
    • lądującego orbitera: 90 584 kg (planowane)
  • Perygeum: 285 km (planowane)
  • Apogeum: 295 km (planowane)
  • Inklinacja: 28,45° (planowana)

Cel misji

Umieszczenie na orbicie satelity telekomunikacyjnego TDRS-2 (Tracking and Data Relay System)[1].

Katastrofa

 Osobny artykuł: Katastrofa promu Challenger.

28 stycznia 1986 roku, w 73. sekundzie misji wahadłowiec wraz ze zbiornikiem zewnętrznym rozpadł się na wysokości około 14,5 km. Przyczyną katastrofy było uszkodzenie pierścienia uszczelniającego w prawym silniku wspomagającym, które nastąpiło w pierwszej sekundzie lotu. Na skutek tego uszkodzenia, w efekcie oddziaływania gorących gazów na powstałą nieszczelność, na zewnątrz połączenia, po 59 sekundach lotu pojawił się płomień, który w T+60,447 s odchylił się ku obejmie mocującej rakietę SRB ze zbiornikiem ET. Płomienie o temperaturze 3200 °C wypaliły niewielki otwór w zbiorniku ciekłego wodoru. W 72 sekundzie, po kolei, pękł dolny trzpień łączący SRB z ET, dolna część SRB odsunęła się od ET, SRB złamało prawe skrzydło orbitera, następnie najprawdopodobniej czubek SRB wbił się w górną część ET i przebił zbiornik ciekłego tlenu, pękł zbiornik wodoru. W T+73,2 pomiędzy orbiterem a ET pojawił się błysk ognia, zbiornik ET rozpadł się, a fala uderzeniowa zaczęła niszczyć orbiter. W T+73,36 eksplodowały zbiorniki paliwa OMS i stopnia IUS w ładowni oraz zbiorniki hydrazyny satelity TDRS. W T+73,605 odebrano ostatnie dane telemetryczne. W T+74,60 eksplodowały zbiorniki paliwa RCS z przodu orbitera, odpadła kabina załogi.

Przez 25 sekund od katastrofy kabina jeszcze wznosiła się, a następnie zaczęła spadać i uderzyła o powierzchnię Atlantyku z prędkością 330–333 km/h (przeciążenie około 200 g) o 16:41:58.

Rakiety SRB w tym czasie kontynuowały lot i zostały zdetonowane w T+110 przez oficera bezpieczeństwa ze względu na zagrożenie, jakie stwarzały.

  • 58 sekunda: płomień odchylił się ku obejmie mocującej rakietę SRB ze zbiornikiem ET. Płomienie o temperaturze 3200 °C wypaliły niewielki otwór w zbiorniku ciekłego wodoru.
    58 sekunda: płomień odchylił się ku obejmie mocującej rakietę SRB ze zbiornikiem ET. Płomienie o temperaturze 3200 °C wypaliły niewielki otwór w zbiorniku ciekłego wodoru.
  • 73 sekunda: Challenger rozpada się
    73 sekunda: Challenger rozpada się
  • Wahadłowiec w obłoku paliwa i utleniacza
    Wahadłowiec w obłoku paliwa i utleniacza
  • Symboliczny grób członków załogi misji STS-51-L wahadłowca Challenger na Narodowym Cmentarzu w Arlington
    Symboliczny grób członków załogi misji STS-51-L wahadłowca Challenger na Narodowym Cmentarzu w Arlington

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Tomáš Přibyl: Dzień, w którym nie wróciła COLUMBIA. Bielsko-Biała: Wydawnictwo >DEBIT<, 2003, s. 164. ISBN 83-7167-224-1.

Linki zewnętrzne

  • informacje na temat STS-51-L na stronie KSC (ang.)
  • STS-51L The Challenger accident. [dostęp 2014-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-27)]. (ang.).
  • Mark Wade: STS-51-L. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2017-07-23]. (ang.).
  • Suborbital Spaceflight Reports: STS-51L. [w:] Spacefacts [on-line]. [dostęp 2017-07-23]. (ang.).
  • p
  • d
  • e
Wahadłowiec kosmiczny Challenger (OV-099)
Loty zakończone
Status