Schronisko PTTK na Luboniu Wielkim

Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim
Ilustracja
Budynek schroniska
Państwo

 Polska

Pasmo

Beskid Wyspowy, Karpaty

Wysokość

1022 m n.p.m.

Data otwarcia

9 sierpnia 1931

Właściciel

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze

Położenie na mapie Rabki-Zdroju
Mapa konturowa Rabki-Zdroju, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim”
Położenie na mapie gminy Rabka-Zdrój
Mapa konturowa gminy Rabka-Zdrój, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkim”
Ziemia49°39′12,3″N 19°59′30,7″E/49,653417 19,991861
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Schronisko PTTK im. Stanisława Dunin-Borkowskiego na Luboniu Wielkimgórskie schronisko turystyczne Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego położone w Beskidzie Wyspowym, znajdujące się na szczycie Lubonia Wielkiego, na wysokości 1022 m n.p.m.

Historia

Schronisko powstało z inicjatywy Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Rabce. Do budowy przystąpiono w czerwcu 1930. Projekt obiektu opracował Jerzy Czoponowski i prof. Stanisław Dunin-Borkowski. Budowę sfinansował oddział ze środków własnych, pomocy Ministerstwa Robót Publicznych oraz zbiórek i składek. Oddane zostało do użytku 9 sierpnia 1931. Do wybuchu II wojny światowej gospodarzami schroniska byli: Eleonora Czoponowska (1931), Anna Smietana (1931-1932), Stanisław Dunin-Borkowski (1933-1936) oraz Karolina Kaleciak (od 1936).

W trakcie wojny obiekt był dalej prowadzony przez Karolinę i Józefa Kaleciaków. Pod koniec wojny, od sierpnia do późnej jesieni 1944, schronisko stało się bazą dla partyzantów Armii Krajowej. Szczęśliwie uniknęło spalenia przez Niemców, którzy w drugiej połowie 1944 przystąpili do działań, zmierzających do likwidacji oddziałów partyzanckich. Obiekt został uratowany dzięki odwadze i determinacji Karoliny Kaleciak.

Po wojnie, w 1953, uruchomiono przy schronisku stacje meteorologiczną, wykopano studnię oraz doprowadzono linię telefoniczną. W 1961 w pobliżu schroniska wybudowano Radiowo-Telewizyjny Ośrodek Nadawczy Luboń Wielki, natomiast w 1962 do schroniska doprowadzono linię elektryczną.

Z okazji jubileuszu 40-lecia obiektu, 26 września 1971 schronisko otrzymało imię Stanisława Dunin-Borkowskiego. Schronisko zajęło ostatnie miejsce w 2019 w Rankingu Schronisk Górskich magazynu "n.p.m."[1].

Oferta

Schronisko ma bardzo oryginalny wygląd, przypomina nieco domek Baby Jagi. Jako jedyne wśród schronisk posiada duży 9-osobowy pokój z oknami na cztery strony świata, z których rozpościera się rozległa panorama.

Schronisko dysponuje łącznie 25 miejscami noclegowymi w pokojach 2- i wieloosobowych. Oprócz wspomnianego 9-osobowego pokoju ma 16 miejsc w oddzielnym budynku. Posiada także świetlicę, bufet turystyczny, prysznic. W otoczeniu schroniska znajduje się zadaszona kaplica, budka, stoły i ławki dla turystów, miejsce na ognisko. Z polany przy schronisku rozpościera się widok na północną i zachodnią stronę, szczególnie dobrze widać stąd Szczebel, Lubogoszcz, Babią Górę i Beskid Makowski.

Schronisko czynne jest cały rok. W zimie regularnie odśnieżany jest zielony szlak turystyczny z Rabki-Zarytego. Możliwość uprawiania paralotniarstwa. Nieco poniżej schroniska znajduje się rezerwat przyrody Luboń Wielki z największym w całym Beskidzie Wyspowym gołoborzem i licznymi jaskiniami.

Budynek schroniska jest wpisany do rejestru zabytków (nr A-1184/M z 14.12.2009)[2].

Kierownicy schroniska na Luboniu Wielkim[3]

  • Eleonora Czoponowska (1931)
  • Anna Śmietana (1931-1932)
  • Stanisław Borkowski (1933-1936)
  • Karolina Kaleciak (1936-1953)
  • Bolesław Bursztyn z żoną Stanisławą (1953-1956)
  • Józef Kluczewski z żoną (1956-1958)
  • Mieczysław Zabierowski (1958-1959)
  • Bolesław Bursztyn z żoną Stanisławą (1959-1964)
  • Józef Skawiańczyk z żoną (1964–1968)
  • Janina Skawiańczyk (1968–1974)
  • Antoni Kiersztyn (1974–1976)
  • Piotr Tatar (1976–1978)
  • Jacek Śliwa (1978–1979)
  • Stanisław Jagieła z żoną (1979-1983)
  • Adam Nodzyński z żoną (1983–1987)
  • Cezary Woźniak (1987–1991)
  • Rafał Śmiech (1991–1994)
  • Tadeusz Pietrzak (1994–1999)
  • Krzysztof Knofliczek (od 1999)

Szlaki turystyczne

Do schroniska dojść można kilkoma szlakami[4]:

szlak turystyczny żółty – żółty z Rabki-Zaryte, tzw. Perć Borkowskiego prowadząca przez rezerwat przyrody. Jest to najtrudniejszy szlak, w obrębie rezerwatu wspinaczka po skałach. Czas przejścia: 2 godz. (↓ 1.30 godz.), przewyższenie 560 m, odległość 5,1 km
szlak turystyczny zielony – zielony z Rabki-Zdroju. Czas przejścia: 3.05 godz. (↓ 2.15 godz.), przewyższenie 541 m, odległość 8,2 km[5]
szlak turystyczny czerwony – czerwony z Mszany Dolnej przez przełęcz Glisne. Czas przejścia: 2.15 godz. (↓ 1.50 godz.), przewyższenie 560 m, odległość 8,3 km. Jest to tzw. Mały Szlak Beskidzki, który kończy się właśnie tu, na szczycie Lubonia Wielkiego
szlak turystyczny niebieski – niebieski z Rabki Zaryte wzdłuż Rolskiego Potoku. Czas przejścia: 1.20 godz. (↓ 0.50 godz.), przewyższenie 550 m, odległość 3,3 km
szlak turystyczny niebieski – niebieski z Naprawy Dolnej przez Luboń Mały i Polanę Surówki. Czas przejścia: 2.15 godz. (1.40 godz.), przewyższenie 460 m, odległość 7,6 km

Galeria

  • Budynek główny schroniska i RTON Luboń Wielki
    Budynek główny schroniska i RTON Luboń Wielki
  • Tablica z nazwą schroniska
    Tablica z nazwą schroniska
  • Tablica z rokiem rozpoczęcia budowy schroniska
    Tablica z rokiem rozpoczęcia budowy schroniska
  • Tablica upamiętniająca wydarzenia II wojny światowej
    Tablica upamiętniająca wydarzenia II wojny światowej
  • Tablica pamiątkowa 40-lecia schroniska
    Tablica pamiątkowa 40-lecia schroniska
  • Tablica pamiątkowa 70-lecia schroniska
    Tablica pamiątkowa 70-lecia schroniska
  • Tablica pamiątkowa 80-lecia schroniska
    Tablica pamiątkowa 80-lecia schroniska
  • Wejście do schroniska
    Wejście do schroniska
  • Bufet
    Bufet
  • Sypialnia na I piętrze
    Sypialnia na I piętrze
  • Wejście na poddasze
    Wejście na poddasze
  • Pamiątkowe plakietki na ścianie schroniska
    Pamiątkowe plakietki na ścianie schroniska
  • Wyjście ze schroniska
    Wyjście ze schroniska
  • Budynek z noclegami w okresie letnim
    Budynek z noclegami w okresie letnim
  • Taras widokowy przy schronisku
    Taras widokowy przy schronisku

Przypisy

  1. Najlepsze i najgorsze schroniska górskie w Polsce 2019. 2019-07-16. [dostęp 2020-01-19].
  2. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 [dostęp 2013-02-05] .
  3. Schronisko górskie PTTK na Luboniu Wielkim w Beskidzie Wyspowym [online], lubon.pttk.pl [dostęp 2024-05-26] .
  4. Beskid Wyspowy 1:50 000. Mapa turystyczna. Kraków: Wyd. Compass, 2006. ISBN 83-89165-86-4.
  5. Mapa turystyczna (mapa-turystyczna.pl)

Bibliografia

  • Tomasz Biesik: Schroniska górskie dawniej i dziś. Beskid Makowski, Beskid Wyspowy, Gorce, Pieniny i Beskid Sądecki. Bielsko-Biała: Wyd. „Logos” Agnieszka Korzec-Biesik, 2013, s. 30-46. ISBN 978-83-925599-5-5.
  • Schronisko im. Dunin-Borkowskiego na Luboniu. [w:] Vademecum Górskie COTG PTTK [on-line]. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK. [dostęp 2017-10-05].
  • p
  • d
  • e
Schroniska i inne obiekty turystyczne w Beskidach
Obiekty istniejące
Beskid Morawsko-Śląski
na terenie Czech
na terenie Słowacji
Beskid Śląski
na terenie Polski
na terenie Czech
Beskid Mały
Beskid Żywiecki
na terenie Polski
na terenie Słowacji
Beskid Makowski
Beskid Wyspowy
Gorce
Beskid Sądecki
Beskid Niski
Bieszczady
Obiekty nieistniejące
Beskid Morawsko-Śląski
Beskid Śląski
na terenie Polski
na terenie Czech
  • Bojkova chata
  • Halamova útulna
  • Lomosíkova chata
Beskid Mały
Beskid Żywiecki
Kotlina Rabczańska
Gorce
Beskid Sądecki
Beskid Niski
Bieszczady
Góry Sanocko-Turczańskie
  1. słowacka część Beskidu Żywieckiego – Oravské Beskydy