Tom Thomson

Tom Thomson
Ilustracja
Tom Thomson
Imię i nazwisko

Thomas John Thomson

Data i miejsce urodzenia

5 sierpnia 1877
Claremont

Data i miejsce śmierci

8 lipca 1917
Canoe Lake (Algonquin Provincial Park)

Dziedzina sztuki

malarstwo

Muzeum artysty

National Gallery of Canada

Multimedia w Wikimedia Commons

Tom Thomson, właśc. Thomas John Thomson (ur. 5 sierpnia 1877 w Claremont, zm. 8 lipca 1917) – kanadyjski malarz, pejzażysta. Często malował krajobrazy w Algonquin Provincial Park.

Zginął w zagadkowych okolicznościach na jeziorze Canoe Lake w Algonquin Provincial Park). Kojarzony z Grupą Siedmiu, choć formalnie nie był jej członkiem.

Życiorys

Tom Thomson urodził się w rodzinie o szkockich korzeniach jako szóste z dziesięciorga dzieci. Wychowywał się na farmie w Leith w pobliżu Owen Sound. Nauczył się gry na różnych instrumentach oraz rysowania i malowania. Później zapisał się do Canada Business College w Chatham (jego nazwisko widnieje na liście słuchaczy z 1902), po czym uczęszczał do prowadzonej przez jego najstarszego brata George’a i przyjaciela, F.L. McLlarena uczelni Acme Business College w Seattle (w 1903). W Seattle Thomson otrzymał posadę rytownika w firmie zajmującej się sztuką użytkową; była to jego pierwsza praca. W Seattle chciał osiąść na stałe, ale nieudane plany matrymonialne względem pisarki Alice Elinor Lambert sprawiły, iż zmienił zamiar i powrócił do Kanady postanawiając zostać artystą. W 1906 zapisał się na wieczorowe kursy artystyczne w Central Ontario School of Art and Design w Toronto[1]. W 1909 rozpoczął pracę w Grip Limited, firmy zajmującej się sztuką użytkową, a w 1912 przeniósł się do Rous and Mann Press Limited. Miał już za sobą pierwsze szkice, sporządzone w puszczy w Algonquin Provincial Park, którą odwiedził rok wcześniej. W Rous and Mann, a następnie w Arts and Letters Club w Toronto Thomson spotkał członków przyszłej Grupy Siedmiu. W budynku Studio Building dzielił atelier z A.Y. Jacksonem i Franklinem Carmichaelem[2].

Koncepcje artystyczne Thompsona wywarły ważny wpływ na twórczość malarzy Grupy Siedmiu. Samemu Thomsonowi nie było dane stać się członkiem tego ugrupowania. Utonął latem, 8 lipca 1917 roku, pływając łódką po jeziorze Canoe Lake. Jakkolwiek jego śmierć była przyczyną wielu spekulacji, jakoby zginął w tajemniczych okolicznościach (sugerowano samobójstwo, zabójstwo), żadne z tych twierdzeń nie znalazło potwierdzenia[3]. Pozostało po nim ok. 50 płócien i ponad 300 szkiców[1]. Przedwczesna śmierć uczyniła z niego symbol malarstwa kanadyjskiego[2].

Twórczość

Ważne dzieło artysty, Sosna Banksa, 1916, National Gallery of Canada

Thomson zaczął malować w 1911, a w 1913 (przy wsparciu dr James MacCalluma) stał się pełnoetatowym artystą. W 1911 po raz pierwszy odwiedził Algonquin Provincial Park. Pracował tam szkicując głównie wiosną lub latem, zimą natomiast, w Toronto, malował na podstawie szkiców obrazy[2].

Pod koniec 1915 jego malarstwo pejzażowe zaczęło bardziej opierać się na wyobraźni. Artysta często poszukiwał naturalnych motywów odpowiadających jego wcześniejszym wyobrażeniom, lub malował pejzaże z pamięci w swoim studio w Toronto. Przykładem jego doświadczeń w tym względzie jest obraz Sosna Banksa (Jack Pine) z lat 1916–1917, przedstawiający drzewo ze stylizowanymi gałęziami i odznaczający się płaskimi powierzchniami o wyrazistej kolorystyce. Wiele szkiców oraz sporządzonych na ich podstawie obrazów Thomsona znajduje się w posiadaniu National Gallery of Canada (Ujście rzek: szkic do wiosennego lodu, 1915; Wiosenny lód, zima 1915–1916)[2].

Malarstwo pejzażowe Toma Thomsona dało trwały obraz północnego Ontario. Jego sztuka zarówno odzwierciedlała, jak i wzmacniała rozwijające się poczucie kanadyjskiej świadomości narodowej[2].

Przypisy

  1. a b Joan Murray w: The Canadian Encyclopedia: Tom Thomson. [dostęp 2012-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-21)]. (ang.).
  2. a b c d e The National Gallery of Canada: Collections. Tom Thomson. [dostęp 2012-03-07]. (ang.).
  3. Gregory Klages, "The Many Deaths of Tom Thomson," Archival Narratives for Canada: Re-telling Stories In A Changing Landscape, Blackpoint, NS: Fernwood Press, 2011, pp. 274-297.

Linki zewnętrzne

  • Strona poświęcona artyście (wersja archiwalna). tomthomson.org:80. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-08-06)]. (ang.).
  • Strona poświęcona zagadkowej śmierci artysty (ang.)
  • Obszerny szkic na temat życia i twórczości Thomsona (pol.)
  • p
  • d
  • e
Grupa Siedmiu
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 000000008099974X
  • VIAF: 20482356
  • ULAN: 500005741
  • LCCN: n50012239
  • GND: 119076624
  • BnF: 14557341q
  • SUDOC: 076744213
  • NKC: xx0055155
  • BNE: XX1642154
  • NTA: 140760733
  • Open Library: OL1505668A
  • PLWABN: 9810567483605606
  • NUKAT: n2014183576
  • J9U: 987007441827805171
  • WorldCat: lccn-n50012239
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3987160
  • Britannica: biography/Tom-Thomson