Valerian (komiks)

Valerian (tytuł oryginału francuskiego: Valérian, agent spatio-temporel, od 2007: Valérian et Laureline) – francuska seria komiksowa z gatunku science fiction autorstwa Pierre’a Christina (scenariusz) i Jean-Claude’a Mézières’a (rysunki). Komiks po raz pierwszy ukazał się 9 listopada 1967 w 420. numerze czasopisma komiksowego „Pilote”[1]. Kolejne odcinki publikowane były w różnych magazynach, a dopiero później w formie kompletnych albumów nakładem wydawnictwa Dargaud[2]. Ostatni, 22. tom ukazał się w 2010. Po polsku pojedyncze odcinki Valeriana ukazywały się nakładem różnych wydawnictw i w czasopismach komiksowych. W latach 2014–2017 wydawnictwo Taurus Media opublikowało wszystkie części Valeriana w ośmiu zbiorczych albumach liczących po trzy lub cztery tomy[3].

Fabuła

Seria opowiada o przygodach agentów podróżujących w czasie i przestrzeni, Valerianie i Laurelinie. Valerian pochodzi z XXVIII wieku, z Galaxity, stolicy Galaktycznego Imperium Ziemian. Laurelina jest także Ziemianką, ale z wieku XI (spotkanie dwójki bohaterów jest opisane w pierwszym albumie – Koszmarne sny)[4].

Tomy

Tom Tytuł i rok I wydania polskiego Tytuł i rok I wydania oryginalnego Polskie wydania zbiorcze
1 Koszmarne sny (2014) Les Mauvais Rêves (1967) W 2014 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 1.
2 Miasto niespokojnych wód (1990)[5] La Cité des Eaux Mouvantes/Terres en flammes (1969)
3 Cesarstwo Tysiąca Planet (1990)[6] L’Empire des Mille Planètes (1970)
4 Kraina bez gwiazd (1991)[7] Le Pays Sans Étoiles (1971) W 2015 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 2.
5 Witajcie na Alflololu (1991)[8] Bienvenue sur Alflolol (1972)
6 Władca ptaków (2015) Les Oiseaux du Maître (1973)
7 Ambasador cieni (1998)[9] L’Ambassadeur des Ombres (1975) W 2015 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 3.
8 Na fałszywych ziemiach (2015)[10] Sur les terres truquées (1977)
9 Bohaterowie równonocy (2015) Les Héros de l'Équinoxe (1978)
10 Metro Châtelet, kierunek: Kasjopeja (2016) Métro Châtelet, direction Cassiopée (1980) W 2016 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 4.
11 Brooklyn Station, krańcówka: Kosmos (2016) Brooklyn station, terminus cosmos (1981)
12 Widma z Inverloch (2016) Les Spectres d'Inverloch (1984)
13 Pioruny z Hypsis (2016) Les Foudres d'Hypsis (1985)
14 Na granicach (2016) Sur les Frontières (1988) W 2016 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 5.
15 Żywa broń (2016) Les Armes vivantes (1990)
16 Kręgi władzy (2016) Les Cercles du pouvoir (1994)
17 Zakładnicy z Ultralumu (2016) Les Otages de l’Utralum (1996) W 2016 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 6.
18 Gwiezdny sierota (2016) L’Orphelin des Astres (1998)
19 W niepewnych czasach (2016) Par des Temps Incertains (2001)
20 Na skraju Wielkiej Nicości (2017) Au Bord du Grand Rien (2004) W 2017 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – wydanie zbiorcze, tom 7.
21 Prawo Kamieni (2017) L'Ordre des Pierres (2007)
22 CzasoTwór (2017) L'OuvreTemps (2010)
Poza serią Mieszkańcy nieba (2017) Album zredagowany specjalnie na potrzeby polskiego rynku, złożony z tomów specjalnych:
  • Par les Chemins de l'Espace (1979), zawierający pięć krótkich historii komiksowych
  • Les Habitants du Ciel (1991).
W 2017 tomy ukazały się po polsku w albumie Valerian – Mieszkańcy nieba.

Odbiór i adaptacje

Do roku 2007 albumy tej serii sprzedały się w łącznym nakładzie ponad 2 500 000 egzemplarzy (nie licząc komiksów przetłumaczonych na kilkanaście innych języków). Komiks ten zdobył Nagrodę Specjalną Europejskiego Stowarzyszenia Science Fiction, przyznaną w roku 1987[11], a autor rysunków Jean-Claude Mézières zdobył nagrodę Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Komiksu w Angoulême[12].

Na podstawie serii powstał francusko-japoński serial animowany W pułapce czasu[13]. W 2017 miał premierę pełnometrażowy film fabularny Valerian i miasto tysiąca planet w reżyserii Luca Bessona.

Przypisy

  1. Mezieres, Christin, Valerian Wydanie zbiorcze Tom 1, Taurus Media, Piaseczno 2014, str. 7
  2. PhilippeP. MAGNERON PhilippeP., Valérian - BD, informations, cotes [online], www.bedetheque.com [dostęp 2020-05-13]  (fr.).
  3. Valerian - Aleja Komiksu [online], alejakomiksu.com [dostęp 2020-05-13] .
  4. Artykuł w portalu Wrak
  5. I wydanie polskie w magazynie „Komiks”, nr 4, 1990.
  6. I wydanie polskie w magazynie „Komiks”, nr 5, 1990.
  7. I wydanie polskie w magazynie „Komiks”, nr 2, 1991.
  8. I wydanie polskie w magazynie „Komiks”, nr 3, 1991.
  9. I wydanie polskie w magazynie „Świat Komiksu”, nr 2–4, 1998.
  10. I wydanie polskie pt. Kosmiczne fanaberie we fragmentach (28 stron) w czasopiśmie „Świat Młodych”, nr 19–32, 1984.
  11. 1980 – 1989 | European Science Fiction Society [online], esfs.info [dostęp 2017-11-27]  (ang.).
  12. Mezieres, Christin, Valerian Wydanie zbiorcze Tom 1, Taurus Media, Piaseczno 2014, str. 9
  13. Informacja na Anime Toon (eng.)
  • p
  • d
  • e
Valerian
Albumy
  • Koszmarne sny
  • Miasto wzburzonych wód
  • Cesarstwo Tysiąca Planet
  • Kraina bez gwiazd
  • Witajcie na Alflolou
  • Władca ptaków
  • Ambasador cieni
  • Na fałszywych ziemiach
  • Bohaterowie równonocy
  • Metro Châtelet, kierunek: Kasjopeja
  • Brooklyn Station, krańcówka: Kosmos
  • Widma z Inverloch
  • Pioruny z Hypsis
  • Na granicach
  • Żywa broń
  • Kręgi władzy
  • Zakładnicy z Utralum
  • Sierota z gwiazd
  • Przez niepewne czasy
  • Na granicy wielkiej nicości
  • Zakon kamieni
  • Otwieracz czasu
  • Wspomnienia z przyszłości
Scenariusz
  • Pierre Christin
Rysunki
  • Jean-Claude Mézières
Film
  • Wikiprojekt:Literatura
Encyklopedia internetowa (seria komiksów):
  • DSDE: Linda_og_Valentin