Walet

Cztery walety w popularnym w PRL-u wzorze nadreńskim.
Cztery walety we wzorze anglo-amerykańskim.
Cztery walety z kart wzoru berlińskiego

Walet (z franc. valet = giermek, pot. jopek) – karta do gry przedstawiająca najczęściej wizerunek młodego mężczyzny, zwykle giermka, rycerza lub młodego arystokratę lub księcia. W tradycyjnej hierarchii ważności kart walet funkcjonuje jako 11 karta; umiejscowiony jest między 10 a damą (w taliach tarotowych między 10 a jeźdźcem). Waleta zalicza się (obok króla i damy) do tzw. figur, gdzie jest on najmłodszą z nich. Talia kart do gry zawiera cztery walety, po jednym w każdym kolorze (trefl, karo, kier i pik). Odpowiednikiem waleta w tradycyjnych kartach polskich jest niżnik.

Oznaczanie waletów

Walet posiada różne oznaczenia, w zależności od tego, w jakiej wersji językowej wyprodukowano daną talię:

  • w wersji polskiej – W
  • w wersji angielskiej - J (jack) - najpowszechniej używane oznaczenie
  • w wersji francuskiej – V (valet)
  • w wersji szwedzkiej – Kn (knekt)
  • w wersji niemieckiej i holenderskiej – B (Bube, Boer)
    • oznaczenie to występuje też w rosyjskiej wersji kart- В (валет, walet), gdyż wizualnie cyrylicka wielka litera В jest identyczna z łacińską B.

W Polsce waleta od litery J nazywa się popularnie jopkiem, jupkiem lub józkiem. W języku angielskim funkcjonuje także inne słowo oznaczające waleta - knave, jednak oznaczenie od tego słowa jest bardzo rzadko używane z uwagi na możliwość pomylenia z oznaczeniem króla (K) lub jeźdźca (Kn).

Wygląd waletów

  • z wzoru francuskiego (jednogłowego) o oznaczeniu literowym V (Valet):
  • walet trefl
    walet trefl
  • walet karo
    walet karo
  • walet kier
    walet kier
  • walet pik
    walet pik
  • z wzoru francuskiego (dwugłowego) o oznaczeniu literowym J (Jack):
  • walet trefl
    walet trefl
  • walet karo
    walet karo
  • walet kier
    walet kier
  • walet pik
    walet pik
  • z wzoru francuskiego (dwugłowego) o oznaczeniu literowym V (Valet):
  • walet trefl
    walet trefl
  • walet karo
    walet karo
  • walet kier
    walet kier
  • walet pik
    walet pik
  • z wzoru francuskiego (dwugłowego) o oznaczeniu literowym B (Bube):
  • walet trefl
    walet trefl
  • walet karo
    walet karo
  • walet kier
    walet kier
  • walet pik
    walet pik
  • z wzoru rosyjskiego o oznaczeniu literowym B (Валет):
  • walet trefl
    walet trefl
  • walet karo
    walet karo
  • walet kier
    walet kier
  • walet pik
    walet pik
  • z tarota francuskiego:
  • walet trefl
    walet trefl
  • walet karo
    walet karo
  • walet kier
    walet kier
  • walet pik
    walet pik
  • z talii "Industrie und Glück":
  • walet trefl
    walet trefl
  • walet karo
    walet karo
  • walet kier
    walet kier
  • walet pik
    walet pik
  • z talii "Smrekarjev tarok":
  • walet trefl
    walet trefl
  • walet karo
    walet karo
  • walet kier
    walet kier
  • walet pik
    walet pik
  • ze wzoru Bergamo
  • walet maczug
    walet maczug
  • walet monet
    walet monet
  • walet kielichów
    walet kielichów
  • walet mieczy
    walet mieczy
  • z talii Trappola
  • walet maczug
    walet maczug
  • walet kwiatów
    walet kwiatów
  • walet kielichów
    walet kielichów
  • walet mieczy
    walet mieczy
  • z tarota marsylskiego:
  • walet maczug
    walet maczug
  • walet monet
    walet monet
  • walet kielichów
    walet kielichów
  • walet mieczy
    walet mieczy
  • z tarota Minchiate
  • walet maczug
    walet maczug
  • walet monet
    walet monet
  • walet kielichów
    walet kielichów
  • walet mieczy
    walet mieczy
  • ze wzoru neapolitańskiego
  • walet maczug
    walet maczug
  • walet monet
    walet monet
  • walet kielichów
    walet kielichów
  • walet mieczy
    walet mieczy
  • ze wzoru sycylijskiego
  • pani maczug
    pani maczug
  • pani monet
    pani monet
  • pani kielichów
    pani kielichów
  • pani mieczy
    pani mieczy
  • ze wzoru katalońskiego
  • walet maczug
    walet maczug
  • walet monet
    walet monet
  • walet kielichów
    walet kielichów
  • walet mieczy
    walet mieczy
  • z talii Aluette
  • walet maczug
    walet maczug
  • walet monet
    walet monet
  • walet kielichów
    walet kielichów
  • walet mieczy
    walet mieczy
  • ze wzoru rzymskiego
  • walet maczug
    walet maczug
  • walet monet
    walet monet
  • walet kielichów
    walet kielichów
  • walet mieczy
    walet mieczy


Zobacz też

  • jeździec (karta)
Zobacz hasło walet w Wikisłowniku
Zobacz multimedia związane z tematem: walety
  • p
  • d
  • e
Karty do gry
Kolory w talii typu francuskiego i taroku francuskim
  • Piki (♠)
  • Kiery ()
  • Kara ()
  • Trefle (♣)
Wartości w talii typu francuskiego
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • Walet
  • Dama
  • Król
  • As
  • Joker
Wartości w taroku
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • Walet
  • Jeździec
  • Dama
  • Król
  • Taroki
  • Skiz
Kolory w talii typu polskiego i niemieckiego
  • Wina
  • Czerwienie
  • Dzwonki
  • Żołędzie
Kolory w talii typu szwajcarskiego
  • Tarcza
  • Róża
  • Dzwonki
  • Żołędzie
Wartości w talii typu polskiego, niemieckiego i szwajcarskiego
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10 (N) / Kralka (P) / Chorągiew (S)
  • Niżnik
  • Wyżnik
  • Król
  • Tuz
Kolory w talii typu włoskiego, hiszpańskiego i w tarocie
Wartości w talii typu włoskiego i hiszpańskiego
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • Walet
  • Jeździec
  • Król
Wartości w tarocie
Pojęcia