Wodorotlenek cezu

Wodorotlenek cezu
Kryształy monohydratu wodorotlenku cezu
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
wodorotlenek cezu
Inne nazwy i oznaczenia
zasada cezowa
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

CsOH

Masa molowa

149,91 g/mol

Wygląd

biało-żółte, higroskopijne kryształy[1]

Identyfikacja
Numer CAS

21351-79-1

PubChem

62750

SMILES
[Cs+][OH-]
InChI
InChI=1S/Cs.H2O/h;1H2/q+1;/p-1
InChIKey
HUCVOHYBFXVBRW-UHFFFAOYSA-M
Właściwości
Gęstość
3,675 g/cm³[3]; ciało stałe
Rozpuszczalność w wodzie
300 g/100 g (30 °C)[1]
w innych rozpuszczalnikach
rozpuszczalny w etanolu[1]
Temperatura topnienia

272,3 °C[3]
342,3 °C[1]

Zasadowość (pKb)

−1,76[2]

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanego źródła[4]
wodorotlenek cezu monohydrat
Działanie żrące Wykrzyknik
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H302, H314

Zwroty P

P260, P270, P280, P301+P312, P303+P361+P353, P305+P351+P338

Numer RTECS

FK9800000

Dawka śmiertelna

LD50 570 mg/kg (szczur, drogą pokarmową)[3]

Podobne związki
Inne kationy

wodorotlenek litu, wodorotlenek sodu, wodorotlenek potasu, wodorotlenek rubidu, wodorotlenek fransu

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Wodorotlenek cezu, CsOH – nieorganiczny związek chemiczny zawierający atom cezu i grupę hydroksylową. Jest najmocniejszą znaną zasadą spośród wszystkich wodorotlenków[1].

Otrzymywanie

Można go otrzymać przez elektrolizę wodnych roztworów soli cezu lub w reakcji roztworu siarczanu cezu z wodorotlenkiem baru:

Cs
2
SO
4
+ Ba(OH)
2
2CsOH + BaSO
4

Powstaje też w reakcji cezu z wodą[5][6]:

2Cs + 2H
2
O 2CsOH + H
2

Ma ona przebieg wybuchowy[7][8]; zachodzi również z lodem powyżej temperatury −116 °C[8].

Właściwości

Wskutek wysokiej aktywności chemicznej jest wysoce higroskopijny. Absorbuje dwutlenek węgla z powietrza. Laboratoryjny wodorotlenek cezu jest zazwyczaj hydratem.

Substancja ta może wywoływać korozję szkła[1].

Przewiduje się, że gdy uda się otrzymać wodorotlenek fransu, może on być silniejszą zasadą od CsOH[9].

Zastosowanie

Związek ten nie jest jednak zbyt powszechnie stosowany ze względu na trudności z otrzymywaniem cezu i, co za tym idzie, wysoką ceną jego wodorotlenku. Z tego powodu częściej stosuje się wodorotlenek rubidu i wodorotlenek potasu, mimo ich mniejszej selektywności i reaktywności[potrzebny przypis].

Przypisy

  1. a b c d e f CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-9, 4-56, ISBN 978-1-4987-5429-3  (ang.).
  2. RenéR. Rausch RenéR., pKb-Werte, [w:] Das Periodensystem der Elemente [online]  (niem.).
  3. a b c Caesium hydroxide, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 132957 [dostęp 2023-08-23]  (niem. • ang.).
  4. Wodorotlenek cezu, monohydrat, karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck, 28 lutego 2023, numer katalogowy: 516988 [dostęp 2023-08-23] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  5. David L.D.L. Heiserman David L.D.L., Księga pierwiastków chemicznych, 1992, s. 23, ISBN 83-7180-123-8 .
  6. RobertR. Krebs RobertR., The History and Use of Our Earth’s Chemical Elements: A Reference Guide, Greenwood Publishing Group, 2006, s. 62, ISBN 978-0-313-33438-2  (ang.).
  7. PradyotP. Patnaik PradyotP., Handbook of Inorganic Chemicals, London: McGraw-Hill, 2003, s. 206–208, ISBN 0-07-049439-8  (ang.).
  8. a b RichardR. Kaner RichardR., Cesium, [w:] Chemical & Engineering News [online], American Chemical Society, 2003 [dostęp 2019-08-09]  (ang.).
  9. Van Nostrand’s Scientific Encyclopedia, DouglasD. Considine (red.), GlennG. Considine (red.), 1995, s. 605, ISBN 978-1-4757-6920-3  (ang.).