Wzrost człowieka

Przeciętny miesięczny przyrost wzrostu mężczyzn i kobiet w wieku 0–20 lat

Wzrost człowieka – parametr określający wysokość człowieka[1] mierzoną od czubka głowy do podeszwy stopy w pozycji wyprostowanej. Rano i wieczorem wzrost może się różnić o 2–3 cm[2].

Wysokość ciała uwarunkowana jest wieloma genami, których ekspresja zależna jest od warunków środowiskowych[3]. Wraz z poprawą warunków socjoekonomicznych w populacji obserwuje się zwiększenie średniego wzrostu o 0,5–2 cm na dekadę[4], przy czym zjawisko to bardziej dotyczy osób niskich[3]. Wyróżnianych jest 5 głównych czynników wpływających na wzrost:

  1. czynniki genetyczne 60 - 80%
  2. status społeczno-ekonomiczny rodziny (wykształcenie - zwłaszcza matki, wykonywany zawód, dostęp do opieki zdrowotnej)
  3. czynniki społeczno-ekonomiczne (rozkład dochodów, ceny produktów)
  4. warunki środowiskowe
  5. stan sanitarny

Szczególnie niskim wzrostem charakteryzują się Pigmeje.

Niższe kobiety cechują się większą płodnością[3]. W trudnych warunkach socjoekonomicznych niższe kobiety pozostawiają więcej potomstwa w porównaniu z kobietami wyższymi[3].

Wśród zaburzeń wzrostu można wyróżnić:

Największy dotychczas (2003) zanotowany wzrost wynosi 272 cm[2]. Najwyższym żyjącym obecnie człowiekiem jest Sultan Kösen z Turcji, mierzący 251 cm[5]. Do marca 2010 najniższym człowiekiem świata był He Pingping o wzroście 73 cm[6].

Zobacz też

Zobacz hasło wzrost w Wikisłowniku
  • wzrost (biologia)
  • trend sekularny

Przypisy

  1. Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny: biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 566. ISBN 83-7389-096-3.
  2. a b Praca zbiorowa: Tablice biologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2003, s. 210. ISBN 83-7350-029-4.
  3. a b c d Michał.M. Kopczyński Michał.M. i inni, Budowa fizyczna człowieka na ziemiach polskich wczoraj i dziś, Warszawa: Muzeum Historii Polski, 2017, ISBN 978-83-65248-13-8, OCLC 995461580 [dostęp 2021-03-11] .
  4. Praca zbiorowa: Tablice biologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2003, s. 209. ISBN 83-7350-029-4.
  5. Najwyższy człowiek świata szuka miłości.
  6. Nie żyje najniższy człowiek na świecie.
Kontrola autorytatywna (wysokość):
  • LCCN: sh85127601
  • GND: 4125287-1
  • NDL: 00571173
  • BnF: 11933316d
  • BNCF: 38284
  • J9U: 987007531885205171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/height