Zahi Hawass

Zahi Hawass

‏زاهي حواس‎

Zahi Hawass (2009)
Data i miejsce urodzenia	28 maja 1947 Damietta
minister ds. starożytności
Okres	od 31 stycznia 2011 do 17 lipca 2011
Poprzednik	nowy urząd
Następca	Muhammad Said
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Zahi Hawass (arab. زاهي حواس, ur. 28 maja 1947 w Damietcie) – jeden z czołowych egiptologów na świecie, wieloletni sekretarz generalny Najwyższej Rady Starożytności przy egipskim Ministerstwie Kultury, po przekształceniu Rady w Ministerstwo Starożytności w 2011 roku przez kilka miesięcy sprawował urząd ministra. Zdobył międzynarodową sławę także poza środowiskiem archeologów dzięki częstym występom w telewizyjnych programach^[1] popularnonaukowych kanału Discovery Civilisation poświęconych cywilizacji staroegipskiej. Prowadzi działania na rzecz zwrócenia Egiptowi przechowywanych w muzeach całego świata staroegipskich zabytków.

Kariera zawodowa

Zahi Hawass studiował pierwotnie prawo, zrezygnował jednak z tego kierunku i podjął studia w zakresie greckiej i rzymskiej archeologii w Aleksandrii, gdzie w roku 1967 zdobył licencjat. W 1969 roku został inspektorem służby starożytności. Dyplom w zakresie egiptologii otrzymał w 1980 roku na Uniwersytecie Kairskim. Dzięki stypendium Fundacji Fulbrighta kontynuował studia w zakresie egiptologii i syryjsko-palestyńskiej archeologii w Filadelfii, gdzie doktoryzował się w roku 1987. Od roku 1988 prowadził wykłady z archeologii, kultury i historii na American University in Cairo oraz Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. Pod koniec lat 80. został szefem służby zabytków w Gizie. W 1998 roku został mianowany na stanowisko Podsekretarza do spraw Zabytków w Gizie, w latach 2002-2011 był sekretarzem generalnym Najwyższej Rady Starożytności.

31 stycznia 2011 roku został ministrem ds. starożytności w rządzie Isama Szarafa^[2]. Stanowisko stracił 17 lipca 2011 roku w ramach rekonstrukcji rządu, a powodem były jego ścisłe związki z obalonym prezydentem Husnim Mubarakiem^[3].

Projekty badawcze

Obok działalności w egipskim Ministerstwie Kultury Zahi Hawass jest też kierownikiem wykopalisk na następujących stanowiskach archeologicznych:

• Piramida Mykerinosa w Gizie
• Piramida Chefrena w Gizie
• Grobowce na południowy wschód od Sfinksa
• Piramida Tetiego w Sakkarze
• Nazlat al-Batran
• Bani Jusuf

Kontrowersje wokół osoby

Chociaż Zahi Hawass cieszy się wśród archeologów niekwestionowanym autorytetem w sprawach starożytnego Egiptu oraz uznaniem za popularyzowanie egiptologii na świecie, często zarzuca się mu zbytnie reklamowanie własnej osoby w programach telewizyjnych z jego udziałem^[4]. Niektórzy zarzucają mu również, że przesadnie wyolbrzymia on wagę swoich dokonań w programach telewizyjnych, a rzekome transmisje z badań archeologicznych (np. przewiercenie otworu przez kamienne drzwi w piramidzie Cheopsa czy otwarcie liczącego ponad 4500 lat sarkofagu) są w rzeczywistości inscenizowane po wcześniejszym wykonaniu właściwych badań przez Zahiego Hawassa^[5].

Niektórzy zarzucają mu również, że jako szef Najwyższej Rady Starożytności odsuwał od badań innych egiptologów, aby mógł sobie samemu przypisać zbadanie danego zagadnienia^[4].

Nagrody i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 2020)^[6]
• Komandor Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (Włochy, 2007)^[7]
• Oficer Orderu Sztuki i Literatury (Francja, 2007)^[8]
• Wielka Srebrna Odznaka Honorowa z Gwiazdą za Zasługi dla Republiki Austrii (Austria, 2010)^[9]
• Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru (Peru, 2011)^[10]
• Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (Polska, 2010)^[11]
• Złota i Srebrna Gwiazda Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia, 2021)^[12]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona dr. Zahiego Hawassa