1723

Ovo je članak o godini 1723.
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija: 1690-e  1700-e  1710-e  – 1720-e –  1730-e  1740-e  1750-e
Godine: 1720 1721 1722 – 1723 – 1724 1725 1726
1723. po kalendarima
Gregorijanski 1723. (MDCCXXIII)
Ab urbe condita 2476.
Islamski 1135–1136.
Iranski 1101–1102.
Hebrejski 5483–5484.
Bizantski 7231–7232.
Koptski 1439–1440.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1778–1779.
• Shaka Samvat 1645–1646.
• Kali Yuga 4824–4825.
Kineski
• Kontinualno 4359–4360.
• 60 godina Yin Voda Zec
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11723.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1723 (MDCCXXIII) bila je redovna godina koja počinje u petak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u utorak po julijanskom kalendaru.

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

  • 25. 1. - Engleski pirat Edward Low zarobio u Karibima portugalski brod: pošto je kapetan bacio vreću zlatnika u more, masakrirana je cela posada.
Yongzheng
  • 4. 2. - Krunisanje novog qingovskog kineskog cara, Yongzhenga ("Harmonična pravda", do 1735). Mnoga braća smatraju njegovo nasledstvo nelegitimnim.
  • 15. 2. - Louis XV od Francuske puni 13 godina, što se smatra punoletstvom. Raniji regent Filip II. Orleanski i dalje ima važnu ulogu u vladi.
  • 9. 3. - Još jedan ustanak Mapuchea u Čileu (do 1726).
  • 28. 3. - Rusko-persijski rat: Rusi su zauzeli Rašt.
  • 31. 3. - Major Abraham Davel pokušao odvojiti kanton Vaud od bernske vlasti - sutradan uhapšen, pogubljen 24. aprila.

April/Travanj – Jun/Lipanj

  • 20. 4. - Gen. providur Marko Antonio Diedo poziva da se prijave sveštenici koji misle da bi mogli biti izabrani za pravoslavnog episkopa u mletačkoj Dalmaciji - ali to je samo kratkotrajno popuštanje.[1]
  • 23. 4. - Počinje gradnja tvrđave Temišvar (do 1765, sadašnji guverner je grof Mercy).
  • proleće - Izbila pobuna seljaka, i Hrvata i Srba, u Požeškom polju, uputili su delegate u Beč sa memorijalom za dvor, ali gen. Petraš je brzo došao s konjicom u Požegu i pohvatao vođe pobunjenika.[2]
  • 15. 5. - Osnivanje Perma na Uralu - Vasilij Tatiščev otvara topionicu bakra.
  • 27. 5. - U Velikoj Britaniji uveden Crni zakon, odgovor na grupe "Crnih" koji se bave krivolovom na gospodskim imanjima: smrtne kazne su uvedene za još 50 dela (do 1823).
  • 4. 6. - Umro Léopold-Clément de Lorraine, naslednik Lorene i zaručnik Marije Terezije - nasleđuje ga mlađi brat François Étienne (brak sa M. T. 1736, sveti rimski car 1745-65).
  • jun - Izveštaj podbana Ivana Draškovića iz Banske krajine: haramije, milicija hrvatskog porekla, su plaćene a Srbi vojnu službu vrše besplatno, oficiri ih koriste za privatne poslove i oduzimaju im zemlju. Tužbe su najviše usmerene protiv komandanta Kostajničke krajine Emerika Erdedija, koji će biti smenjen[3]

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

  • 7. 7. - Prvi rusko-perzijski rat: Ruske trupe zauzimaju Baku u današnjem Azerbejdžanu, ubrzo zatim i Širvan.
  • 12. 7. - Filozof Christian Wolff drži predavanje zbog koga će biti proteran iz Pruske kao ateista.
  • 10. 8. - Umro kardinal Guillaume Dubois, francuski glavni ministar, nasleđuje ga Filip II. Orleanski.
  • 11. 8. - Ostendska kompanija izdaje akcije u Austrijskoj Nizozemskoj - trguje sa Indijom dok nije raspuštena 1731. pod britanskim pritiskom.
  • 15. 8. - Otvoren ruski dvorski kompleks Peterhof. Završena je palata Monplezir.
  • 20. 8. - Juraj Branjug postaje zagrebačkim biskupom (do 1748), pošto Emerik Esterházy de Galantha odlazi u Vesprem.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

  • 17. 10. - Švedski kralj Frederik I neuspešno pokušao ojačati kraljevsku vlast - više se neće mešati u politiku.
  • 23. 10. - "Pozivna gramota" ruskog cara Petra I: poziv Srbima da se presele u Ukrajinu gde bi bili graničari - major Jovan Albanez deluje od sledeće godine u tom smislu i okuplja jedinicu, Srpski husarski puk - prva seoba Srba u Rusiju[4]
  • 31. 10. - Umro veliki vojvoda Toskane Cosimo III de' Medici, nasleđuje ga Gian Gastone (do 1737), poslednji vladar Medici. Toskana je jedna od najsiromašnijih zemalja Evrope.
  • jesen - Epidemija u Lisabonu, izgleda prva pojava žute groznice u Evropi.
  • 18. 11. - Na Uralu osnovan Jekaterinburg, početkom rada železare, inicijativom Vasilija Tatiščeva.
  • 2. 12. - Umire i Filip II. Orleanski, sledeći francuski glavni ministar je Louis IV Henri de Bourbon-Condé (do 1726).

Kroz godinu

Canaletto: Trg svetog Marka u Veneciji
  • Nicolas Doxat započinje radove na Beogradskoj tvrđavi (do 1736).
  • Veliki radovi na gradnji turske tvrđave u Nišu.[5]
  • Ugarski sabor priznaje žensko nasledstvo Habsburga, potvrđena su prava ugarskog plemstva.
  • Hrvatska
    • Ugarska pragmatička sankcija ozakonjuje nerazdruživost zemalja krune sv. Stjepana, tj. Hrvatskoj je osporeno pravo da se, eventualno, po svojoj volji odvoji od Ugarske.[6]
    • U Hrvatskoj ustanovljen Banski stol umjesto oktavalnog suda.
    • Osnovan Palatinski ili Namjesnički savet u Požunu, čime su smanjene kompetencije ugarske dvorske kancelarije u Beču - to se odnosi i na Hrvatsku, što znači početak politike smanjivanja njene autonomije.[7]
    • Karlo VI traži da se u Hrvatsku uvede jedinstveni kraljevski novac, a zabranjuje se dubrovački dinar, solid i stari "horvatski novac" - to će biti ostvareno tek monetarnom reformom Marije Terezije 1750. Prema zakonu požunskog sabora, ekonomski princip u Ugarskoj i Hrvatskoj je da seljak sam slobodno prodaje svoje proizvode[8]
    • Opatija: eponimna opatija sv. Jakoba prelazi od augustinaca isusovcima (do 1774).
    • Jeromonah Arsenije radi ikonostas u manastiru Komogovina, sjedištu Kostajničke eparhije.
    • Ivan Franjo Čikulin: Delecti Pannoniae Saviae Heroes.
    • Cithara octochorda: drugo bečko izdanje.
  • U Bosni je preostalo samo 25.000 katolika, jer su se zbog progona odselili na austrijsku teritoriju - naročito iz Posavine i Pounja.[9]
  • Članom 27 Ugarskog sabora, Srbi su proglašeni kmetovima ugarske gospode - narod se tome opire, pozivajući se na povlastice.[10]
  • Temišvarsko trgovačko udruženje počinje izvoz bakra iz Orahovice u Banatu i Majdanpeka u Srbiji, preko Bakra i Trsta u Italiju.[11]
  • Pietro Giannone objavljuje "Historiju Napuljskog kraljevstva" koja mu donosi ekskomunikaciju.
  • Afganski Hotaci uništili provincijski glavni grad Damgan na severu Irana.
  • Francuzi uspostavili treću trgovačku postaju u Indiji: Yanam na istočnoj obali (napuštena 1727, vratili se 1727-1954, s tri pauze).

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1723.

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1723.

Reference

  1. ↑ Istorija s. n. IV-2, 49
  2. ↑ Istorija s. n. IV-1, 171
  3. ↑ Istorija s. n. IV-1, 177-8
  4. ↑ Istorija s. n. IV-1, 234-5
  5. ↑ Istorija s. n. IV-1, 96-7
  6. ↑ Historija n. J. II, 1022
  7. ↑ Historija n. J. II, 866
  8. ↑ Historija n. J. II, 1084
  9. ↑ Historija n. J. II, 598
  10. ↑ Historija n. J. II, 1153
  11. ↑ Istorija s. n. IV-1, 119
Literatura
  • Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
  • Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1), drugi tom (IV-2)

Vanjske poveznice

1723 na Wikimedijinoj ostavi