Uluslararası Ozon Tabakasının Korunması Günü

   Uluslararası Ozon Tabakasanın Korunması Günü
Güney yarımkürenin üzerindeki ozon deliği (1957 - 2001)
KutlayanlarBirleşmiş Milletler
TürüUluslararası
Başlama1994
Tarih16 Eylül
SıklıkYıllık

Uluslararası Ozon Tabakasının Korunması Günü, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 16 Eylül 1994 tarihinde kabul edilmiştir. 1995 yılından itibaren kutlanmaya başlanmıştır.

Bu tarih aynı zamanda, 1987 yılında imzaya açılan Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokülü'nün de imza tarihidir. Protokolün imzalanmasından 30 yıl sonra ozon tabakasındaki deliğin kapandığı gözlemlendi.[1]

Montreal Protokolü kapsamında taraflar, ozon tabakasını incelten maddelerin (ODS) tüketimini ve üretimini azaltmayı taahhüt etmektedir. Anlaşma, CFC'ler, HCFC'ler ve halonlar gibi kilit maddelerin aşamalı olarak ortadan kaldırılmasına yönelik bir programın ana hatlarını çizmektedir. Montreal Protokolü'nde 2016 yılında kabul edilen The Kigali Amendment (Kigali Değişikliği), güçlü sera gazları olan ancak ozon tabakasını inceltmeyen HFC'lerin (Kloroflorokarbon) aşamalı olarak azaltılmasına yönelik hükümler içermektedir.[2]

Yıllara Göre Temalar

Birleşmiş Milletler, ozon tabakasının korunmasının farklı yönlerini vurgulamak amacıyla Uluslararası Ozon Tabakasının Korunması Günü için her yıl belirli bir tema belirlemektedir. Aşağıda 2015-2023 yılları arasındaki temalar yer almaktadır:

  • 2023 : Montreal Protokolü: Ozon tabakasının sabitlenmesi ve iklim değişikliğinin azaltılması.[3]
  • 2022 : Montreal Protokolü@35: Dünyadaki yaşamı koruyan küresel işbirliği.[4]
  • 2021 : Montreal Protokolü - Bizi, yiyeceklerimizi ve aşılarımızı serin tutmak.[5]
  • 2020 : Yaşam boyu ozon: 35 yıllık ozon tabakası koruması.[6]
  • 2019 : 32 Yıl ve İyileşme.[7]
  • 2018 : Sakin Olun ve Devam Edin.[8]
  • 2017 : Güneşin altındaki tüm yaşamı önemsiyoruz. [9]
  • 2016 : Ozon ve iklim: Birleşmiş bir dünya tarafından restore edildi.[10]
  • 2015 : Ozonu Birlikte İyileştirmenin 30 Yılı.[11]

Kaynakça

  1. ^ "International Ozone Day Aims to Reduce HFCs - ABC Live". web.archive.org. 2017-09-12. Erişim tarihi: 2024-06-10. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  2. ^ Nations, United. "International Day for the Preservation of the Ozone Layer". United Nations (İngilizce). Erişim tarihi: 2024-03-29. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  3. ^ "Word Ozone Day 2023 Theme | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. Erişim tarihi: 2024-04-26. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  4. ^ "WOD: Montreal protocol global cooperation protecting life on earth | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. Erişim tarihi: 2024-04-26. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  5. ^ "MONTREAL PROTOCOL – KEEPING US OUR FOOD AND VACCINES COOL | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. Erişim tarihi: 2024-04-26. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  6. ^ "Ozone for life: 35 years of ozone layer protection | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. Erişim tarihi: 2024-04-26. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  7. ^ "32 Years and Healing | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. Erişim tarihi: 2024-04-26. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  8. ^ "Keep Cool and Carry On | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. Erişim tarihi: 2024-04-26. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  9. ^ "30th Anniversary of the Montreal Protocol: We are all ozone heroes | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. Erişim tarihi: 2024-04-26. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  10. ^ "Ozone And Climate: Restored By A World United | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. Erişim tarihi: 2024-04-26. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  11. ^ "Precious Ozone: 30th Anniversary Of The Vienna Convention And International Ozone Day 2015 | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. Erişim tarihi: 2024-04-26. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)