Tù trưởng Seattle : Chú thích, Tham khảo, Liên kết ngoài Wikipedia, bách khoa toàn thư mở

Tù trưởng Seattle

Seattle
Hình ảnh chụp năm 1864
Sinh	khoảng 1786^[1] Gần hoặc ở Blake Island, Washington, Hoa Kỳ
Mất	7 tháng 6 năm 1866 Port Madison, Washington, Hoa Kỳ
Nơi an nghỉ	Port Madison, Washington, Hoa Kỳ
Nổi tiếng vì	Tên được đặt cho thành phố Seattle
Tôn giáo	Công giáo Rôma
Con cái	8 người con, trong đó có Công chúa Angeline

Tù trưởng Seattle (một cách Anh hóa của Si'ahl, phát âm tiếng Lushootseed: [siʔa ː ɬ, ban đầu [siʔa ː tɬ]^[2]) hay Xi-át-tơn (khoảng 1786 - 7 tháng 6 năm 1866) là một tù trưởng bộ tộc Duwamish^[3] sinh sống tại vùng Tây Bắc Hoa Kỳ, khi vùng đất thuộc tiểu bang Washington ngày nay còn là vùng đất của người da đỏ. Khi người di dân da trắng tiến vào vùng này, xung đột giữa hai sắc dân xảy ra, và cuối cùng thì Tù trưởng Seattle đã thuyết phục được dân da đỏ bán cho người da trắng vùng đất này, và chịu sinh sống trong những khu vực tập trung của người da đỏ. Sau khi ký hiệp định, truyền thuyết cho rằng Tù trưởng Seattle đã ứng khẩu đọc bài diễn văn này, nhưng không có một tài liệu nào ghi chép lại, vì những điều ông nói được dịch lại qua tiếng Anh qua ba thổ ngữ của người da đỏ. Đến năm 1887, bài diễn văn này được bác sĩ Henry A. Smith cho đăng tải trên tờ Seattle Sunday Star của Seattle, ngày 29 tháng 10, nhưng cũng không có tài liệu nào chứng thật được đó chính là những lời của Seattle. Do đó, ngày nay, gốc tích của bài diễn văn này vẫn còn được giới nghiên cứu tồn nghi. Thành phố Seattle, tiểu bang Washington của Mỹ, được đặt theo tên ông. Ông còn là tác giả của bức thư gửi cho tổng thống Hoa Kỳ thứ 14 Franklin Pierce về việc chuyển nhượng đất của người da đỏ, được đưa vào giảng dạy trong chương trình Ngữ văn 6 học kỳ II (sách cũ) và Ngữ Văn 8 học kỳ II (sách mới).

Chú thích

^ The Suquamish Tribe: People of Chief Seattle - History & Culture
^ Chief Seattle, Section: Pronouncing Chief Seattle's Name, 2003-2007, HistoryLink.org Essay 5071. Truy cập 2010-04-21. This article includes a sound file of the late Skagit Elder Vi Hilbert demonstrating the correct pronunciation of Si'ahl's name. For the speech controversy emanating from Smith, see the article section entitled "Known for a City and a Speech."
^ “Chief Si'ahl and His Family”. Culture and History. Duwamish Tribe. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 24 tháng 9 năm 2009.

Tham khảo

Lakw'alas (Thomas R. Speer), The Life of Si’ahl, ‘Chief Seattle’ Lưu trữ 2011-07-19 tại Wayback Machine, Duwamish Tribal Services Board of Directors, for the Duwamish Tribe, ngày 22 tháng 7 năm 2004.
Murray Morgan, Skid Road, 1951, 1960, and other reprints, ISBN 0-295-95846-4.
William C. ("Bill") Speidel, Doc Maynard, The Man Who Invented Seattle, Nettle Creek Publishing Company, Seattle, 1978.
Chief Seattle bio, Chief Seattle Arts, accessed online 2009-02-23.
Brief analysis of the different versions of the speech by Nancy Zussy, Librarian, Washington State Library, accessed online 2010-01-01.
The Suquamish Museum (1985). The Eyes of Chief Seattle. Suquamish, WA: Suquamish Museum.
Jefferson, Warren (2001). The World of Chief Seattle, How Can One Sell the Air?. Summertown, TN: Native Voices. tr. 127. ISBN 1-57067-095-1.