Murumendiko Dama

Murumendi mendiaren gailurra, 2009ko urtarrila.

Murumendiko dama euskal mitologian Gipuzkoako Goierri eskualdean dagoen Murumendi mendian bizi den Mari jainkosaren pertsonifikazioa da.

Kondaira

Murumendiko dama Beasain udalerriko baserri batekoa omen zen[1]. Hamar seme izan omen zituen. Ez zen oso elizkoia ez eta haren inguruko gaien zalea ere. Beti gaixo zegoelako aitzakiarekin behin ere ez zen mezatara joaten.

Bere azken haurra izan ondoren, senarrak jada gehiago elizara ez joatea ez ziola gehiago onartuko berretsi zion. Honela bada, bere gurdira igoarazi eta indarrean mugiarazi zuen.

Baina, justu elizako sarrera zapaldu behar zuen unean, su eta garren artean denen bistatik desagertu zen.

Ordudanik noizbehinka mendi batetik bestera igarotzen ari dela ikus daiteke. Bere bizileku nagusia Murumendi mendia delarik.

Kanpo estekak

  • Mari
  • Anbotoko Mari edo Anbotoko Dama
  • Aralarko Dama
  • Txindokiko Dama
  • Aizkorriko Dama
  • Mondarraingo Dama

Erreferentziak

  1. ↑ 1926an Ormaiztegiko ezizenaz Itsue zenak kontatutako kondaira. Antologia de Fabulas, Cuentos y Leyendas del Pais Vasco. Luis de Barandiaran Irizar. Txertoa argitaletxea, 1984.

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q12263925
  • Wd Datuak: Q12263925
  • i
  • e
  • a
Euskal mitologia
Jainko-Jainkosak
Abelion • Aberri • Aceio • Aegassis • Aereda • Ageion • Agho • Aherbelste • Alar • Alardoss • Alardost • Algassis • Ande • Anderexo • Andosto • Aneto • Arardo • Arixo • Armasto • Arpeninus • Arteh • Arthae • Arsilunnus • Asto Iluno • Averanus • Axo • Baeserte • Baiase • Baiosis • Baikorrix • Barsa • Bascei-Andoss • Beisiris • Belgo • Belisama • Benzozia • Bocco Harauso • Boriennus • Carpentus • Dahus • Dunzio • Eberris • Edelate • Egeion • Elhe • Erda • Erditse • Erge • Erriape • Experceennius • Fagus .Gar • Harauso • Helasse • Herauscorritsehe • Horolat • Idiatte • Ilixon • Ivilia • Leheren • Lex • Lurgor • Kagiris • Kantas Niskas • Mari • Ortzi/Urtzi/Ostri • Sexarboris • Stoiocus • Vaxus • Xuban
Izakiak
Aari • Ardi • Adarbakar • Addar • Aiar • Adur • Aide-gaizto • Aidegaxto • Aide • Aideko • Aidetitako • Aitor • Aizpak • Aker • Akerbeltz • Alarabi • Alarabie • Amalur • Amilamia • Anxo • Arruit • Astoa euskal mitologian • Atarabi • Autzek • Axarko • Basajaun • Basandere • Behigorri • Belagile • Beleko • Berezko • Beste Mutilak • Damatxo • Deabru • Eate • Egoi • Egu • Eguen • Eguzki Amandre • Ehiztari beltza • Eki • Ele • Eluaso • Erio • Errezabalgo aztia • Errolan • Etxajaun • Etsai • Etsaiak • Euzkibegi • Famerijelak • Frakazar • Gaizkina • Galtxagorri • Gauargi • Gaueko • Gar • Gerixeti • Gizotsoa • Harpeko Saindua • Hartza • Gorritxikiak • Heren • Herensuge • Herio • Idetargi • Iditu • Iduski-saindu • Ieltxu • Ihizi • Ilazki • Ilargi Amandre • Ilun • Inko • Inguma • Intxitxu • Ipotxak • Iratargi • Iratxo • Iraunsuge • Irel • Irelu • Ireltxu • Iretargi • Iruztargi • Itsas laminak • Jaun Zuria • Jentilak • Kaskarot • Kixmi • Kuusu • Lainaide • Lainogaixto • Laminak • Latasariak • Lehen • Lezekoandrea • Lur • Lurgor • Mari • Maide • Mairu • Maitagarriak • Maju • Makilakixki • Mamarro • Mamur • Mari • Martak • Martin Txiki • Markitos • Mateo Txistu • Done Mikel Aralarkoa • Mikelats • Mirokutana • Mozorroak • Numen • Ñañarri • Hodei • Olanoiko zakurra • Olentzero • Ortzi • Ostri • Otsoko • Ost • Patuak • Patxi Errementaria • Sorgin • Sugaar • Sugan • Sugoi • Sorsain • Sorsain • Tartalo • Torto • Traganarru (mitologia)• Txalgorri • Txorimalo • Xaindia • Yanagorri • Zaldi • Zezengorri
Lekuak
Agamunda • Agerre • Aitzgaizto • Aitzpelarreta • Aizkomendi • Aizkorri • Aizkultzeta • Akelarre • Aketegi • Albi • Aloña • Alos dorrea • Amabirjina-harria • Anboto • Andredena Mariako iturri • Armorkora • Aralar • Sorginetxe • Askaata • Askoa • Ata harana • Auñamendi • Azalegi • Baltzola • Basajaun haitza • Done Mikel Aralarkoaren santutegia • Errolan Harria • Erronkariarren zubia • Gaztelu zahar • Gaztelugatxe • Ipestikoarri • Iratiko oihana • Iratiko San Salbatore baseliza • Iruñarri • Jentilarri • Jentilbaratza • Kanbelu • Kastrexanako zubia • Txindoki • Lezao haitzulo • Ligiko zubia • Mondarrain • Murumendi • Obantzungo leizea • Orhi • Salbatore kapera • Saltarri • Sarako lezeak • Semeola • Sorginaren Txabola • Txurrumurru • Urgeldi • Xorroxin ur-jauzia • Zugarramurdiko leizeak
Kondairak
Ipuinak
Jaiak
Bestelakoak
Aizkora (mitologia) • Amets • Argizaiola • Armorkora • Agotak • Eguzkilore • Hilarri • Idinarru • Kutxa • Kutunak • Mairu baratz • Makila • Mugarri • Lauburu • Trikuharri • Zutarri
Izaki mitologikoen zerrenda • Mitologiako lekuen zerrenda • Kondaira guztien zerrenda • Sorginkeria Euskal Herrian