Kozłów (obwód tarnopolski)

Kozłów

Козлів

Herb
Państwo	Ukraina
Obwód	tarnopolski
Rejon	tarnopolski
Powierzchnia	7 km²
Wysokość	348 m n.p.m.
Populacja (2019) • liczba ludności	1819[1]
Nr kierunkowy	+380 3547
Kod pocztowy	47631
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Kozłów
Położenie na mapie Ukrainy Kozłów
49°33′15,5″N 25°20′48,4″E/49,554306 25,346778
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kozłów (ukr. Козлів) – osiedle typu miejskiego (dawniej miasto) na Ukrainie w rejonie tarnopolskim obwodu tarnopolskiego^[2], nad rzeczkami Wosuszka i Cycorka.

Historia

Pierwsza wzmianka pisemna o Kozłowie pochodzi z 1448 r. Kolejna wzmianka zawarta jest piśmie króla Kazimierza Jagiellończyka, który na cel rozbudowy miejscowości przekazał szlachcicowi Albertowi Borowskiemu 200 marek polskich. Z kolei król Aleksander Jagiellończyk darował wieś arcybiskupstwu lwowskiemu, wyrażając jednocześnie zgodę na przekształcenie jej w miasto. Natomiast król Stefan Batory wydał w 1577 r. rozporządzenie nakazujące odbudowę miasta po najeździe Tatarów^[3].

W 1735 r. w Kozłowie arcybiskup lwowski Jan Skarbek wzniósł drewniany kościół pw. Podwyższenia Krzyża. W jego bocznej kaplicy umieszczono obraz Pana Jezusa Cierpiącego, który zasłynął jako cudowny. Ze względu na szybko rozwijający się kult arcybiskup Wacław Hieronim Sierakowski nakazał na miejscu kościoła drewnianego wznieść murowany, który w 1775 r. konsekrował pw. Matki Bożej Różańcowej. Rozpoczęto też w innym miejscu budowę kolejnego kościoła rzymskokatolickiego, ale niedokończony obiekt przekazano wiernym greckokatolickim, którzy przebudowali go na cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pana Jezusa Chrystusa, konsekrowaną w 1896 r.^[4].

W połowie XIX w Kozłowie zbudowano też drewnianą, dwuklasową szkołę. W 1932 r, na jej miejscu powstała szkoła murowana, czteroklasową, która przyjęła imię Mikołaja Kopernika^[5].

Za II Rzeczypospolitej Kozłów należał do powiatu brzeżańskiego w województwie tarnopolskim. 1 lipca 1925 Kozłów przeniesiono do powiatu tarnopolskiego^[6]. 1 sierpnia 1934 gminę Kozłów (z samym Kozłowem) przemianowano na gmina Kozłów I, ze względu na utworzenie oddzielnej gminy wiejskiej z siedzibą w Kozłowie o nazwie Kozłów II^[7]. Pod okupacją 1941-44 siedziba nowej gminy Kozłów.

Od maja do lipca 1944 r. na terenie Kozłowa i okolic utrzymywał się front niemiecko-radziecki, co doprowadziły do wielkich strat wśród ludności cywilnej. Zniszczono też znaczną cześć budynków, w tym kościół pw. Matki Bożej Różańcowej, który Niemcy wysadzili 2 lipca tegoż roku. Spod gruzów proboszcz parafii wydobył cudowny obraz Pana Jezusa, który dziś znajduje się w kościele w Cewkowie k. Lubaczowa^[8]

Po II wojnie światowej Polacy zamieszkujący Kozłów zostali przesiedleni do Kuniowa koło Kluczborka i Prężynki koło Prudnika^[9].

W 1961 Kozłów otrzymał status osiedla miejskiego.

W 1989 liczyło 2041 mieszkańców^[10].

W 2013 liczyło 1846 mieszkańców^[11].

Ludzie urodzeni w Kozłowie

• Henryk Kleinrok (1931 – 2017) – inżynier, działacz Klubu Tarnopolan w Krakowie^[12].
• Władysław Kleinrok (1898 – 1940) – polski policjant, aresztowany przez NKWD w 1939 r., zamordowany w Kalininie^[13]
• Zdzisław Kleinrok (1928 – 2002) – polski lekarz, farmakolog, profesor nauk medycznych, trzykrotny rektor Akademii Medycznej w Lublinie (1984–1990 oraz 1996–1999), członek PAN i PAU^[14].
• Leon Mrzygłocki (1908-1990) – działacz narodowy i niepodległościowy.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Kozłów 4.) K., miasteczko, pow. brzeżański, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 562 .
• Mielniki 2.) domy w Kozłowie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 348 .
• Pokropiwna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 543 .
• Cmentarz w Kozłowie (fotografie)
• Katalog nagrobków na stronie Cmentarze dawnego województwa tarnopolskiego