Brynzolamid

Brynzolamid
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
(4R)-4-(etyloamino)-2-(3-metoksypropylo)-1,1-diokso-3,4-dihydrotieno[3,2-e]tiazyno-6-sulfonamid
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C12H21N3O5S3

Masa molowa

383,51 g/mol

Wygląd

proszek barwy białej do beżowej[1]

Identyfikacja
Numer CAS

138890-62-7

PubChem

68844

DrugBank

DB01194

SMILES
CCNC1CN(S(=O)(=O)C2=C1C=C(S2)S(=O)(=O)N)CCCOC
InChI
InChI=1S/C12H21N3O5S3/c1-3-14-10-8-15(5-4-6-20-2)23(18,19)12-9(10)7-11(21-12)22(13,16)17/h7,10,14H,3-6,8H2,1-2H3,(H2,13,16,17)/t10-/m0/s1
InChIKey
HCRKCZRJWPKOAR-JTQLQIEISA-N
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
nierozpuszczalny
w innych rozpuszczalnikach
metanol: bardzo dobrze
etanol: dobrze
DMSO: ≥10 g/l
Temperatura topnienia

131 °C[2]

logP

-1,8

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według europejskich kryteriów
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Numer RTECS

XJ9095055

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

S01 EC04

Stosowanie w ciąży

kategoria C

Farmakokinetyka
Działanie

obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe

Okres półtrwania

111 dni

Wiązanie z białkami
osocza i tkanek

~60%

Metabolizm

tkankowy

Wydalanie

60% z moczem

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

miejscowo

Brynzolamid (łac. Brinzolamidum) – inhibitor anhydrazy węglanowej, stosowany w leczeniu chorób przebiegających ze zwiększonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym.

Mechanizm działania

Anhydraza węglanowa jest enzymem ogólnoustrojowym, którego działanie polega na katalizowaniu odwracalnej reakcji tworzenia kwasu węglowego z wody i dwutlenku węgla. Zahamowanie tego enzymu w wyrostkach rzęskowych w oku prowadzi do zmniejszenia wydzielania cieczy wodnistej, prawdopodobnie wskutek spadku stężenia jonów wodorowęglanowych (HCO3-) i sodowych. Dochodzi tym samym do obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego[3], które jest jednym z głównych czynników patogenetycznych przyczyniających się do uszkodzenia nerwu wzrokowego, a tym samym ograniczenia pola widzenia w przebiegu jaskry. Działanie pojedynczej dawki leku utrzymuje się 5–7 dni.

Farmakokinetyka

Brynzolamid wchłania się z miejsca podania w bardzo niewielkim stopniu (stężenie metabolitów poniżej granicy wykrywalności). Ze względu na duże powinowactwo do anhydrazy węglanowej, lek kumuluje się w krwinkach czerwonych, gdzie utrzymuje względnie stałe stężenie przez ok. 24 tygodnie[4]. Brynzolamid wiąże się z białkami osocza w ok. 60%. Tylko 20% podanej dawki jest metabolizowane, głównie do N-dezetylobrynzolamidu oraz N-demetoksypropylowych i O-demetylowych pochodnych, a następnie wydalane z moczem. Badania wykazały, że N-dezetylobrynzolamid również jest inhibitorem anhydrazy węglanowej oraz kumuluje się w erytrocytach.

Wskazania

Brynzolamid stosowany jest w leczeniu zwiększonego ciśnienia wewnątrzgałkowego w przypadku:

  • jaskry z otwartym kątem przesączania,
  • nadciśnienia ocznego.

Lek może być stosowany zarówno w monoterapii, gdy doustne β-blokery są nieskuteczne lub niewskazane, jak i w leczeniu złożonym razem z β-blokerami lub pochodnymi prostaglandyn.

Przeciwwskazania

Lek nie powinien być podawany w następujących przypadkach:

  • gdy występuje nadwrażliwość na brynzolamid, inne sulfonamidy lub jakikolwiek inny składnik preparatu (w tym na chlorek benzalkonium),
  • kwasica hiperchloremiczna,
  • ciężkie zaburzenia czynności wątroby i nerek,
  • jaskra z wąskim kątem przesączania (ze względu na brak badań),
  • ciąża i karmienie piersią.

Nie należy zakraplać preparatu podczas noszenia soczewek kontaktowych.

Ostrzeżenia specjalne

Należy starannie monitorować chorych leczonych brynzolamidem, u których występują uszkodzenia rogówki związane np. z cukrzycą lub stosowaniem soczewek kontaktowych.
Chlorek benzalkoniowy, powszechnie stosowany konserwant preparatów okulistycznych, może powodować keratopatię punktowatą lub wrzodziejącą toksyczną keratopatię. Chlorek benzalkoniowy może również odbarwiać soczewki kontaktowe.

Interakcje

Ze względu na to, że brynzolamid wchłania się z miejsca podania, należy wziąć pod uwagę ryzyko wystąpienia interakcji między preparatem a inhibitorami anhydrazy węglanowej podawanymi doustnie. Istnieją doniesienia o wystąpieniu zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej podczas jednoczesnego stosowania brynzolamidu i doustnych inhibitorów anhydrazy węglanowej.

Działania niepożądane

Badania kliniczne wykazały, że do najczęstszych objawów niepożądanych należą:

  • zaburzenia narządu wzroku – zapalenie powiek, ból i suchość, przekrwienie, uczucie obecności ciała obcego, świąd, obecność wydzieliny,
  • zaburzenia smaku – uczucie goryczy w ustach, zmiany w odczuwaniu smaków, suchość w ustach,
  • zaburzenia widzenia (przejściowe; pojawiające się zaraz po zakropleniu leku i trwające do kilku minut),
  • bóle głowy.

Większość działań ubocznych związana jest z ogólnoustrojowym oddziaływaniem brynzolamidu, który w niewielkiej ilości wchłania się z miejsca podania. Są więc one analogiczne do tych wywoływanych przez doustne inhibitory anhydrazy węglanowej i najczęściej obejmują objawy ze strony:

Poza tym, bardzo rzadko, wystąpić mogą: reakcje alergiczne, upośledzenie wzwodu, zaburzenia pracy serca, ból w okolicach nerek i/lub w klatce piersiowej, osłabienie mięśni, zmęczenie i apatia, obniżenie nastroju, koszmary senne, spadek libido, bezsenność, nerwowość. Istnieją doniesienia świadczące o tym, że brynzolamid powoduje statystycznie istotne zwiększenie grubości rogówki oraz wpływa na naturalny kolor tęczówki.

Preparaty

  • Azopt (producent: Alcon) – wkraplacz o pojemności 5 lub 10 ml, zawierający zawiesinę bryznolamidu w ilości 10 mg/ml.

Przypisy

  1. Brinzolamide (nr SML0216) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
  2. Brinzolamide, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB01194  (ang.).
  3. Iester M., Altieri M., Michelson G., Vittone P., Traverso CE., Calabria G. Retinal peripapillary blood flow before and after topical brinzolamide.. „Ophthalmologica. Journal international d'ophtalmologie. International journal of ophthalmology. Zeitschrift für Augenheilkunde”. 6 (218). s. 390–6. DOI: 10.1159/000080942. PMID: 15564757. 
  4. Wysycenie następuje średnio po 4 tygodniach. Zobacz: Sprawozdanie producenta preparatu

Bibliografia

  • Jan Kazimierz ( -1997) Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska, Robert Adamowicz: Leki współczesnej terapii. Wyd. 17. Warszawa: Split Trading, 2005. ISBN 83-85632-82-4.
  • Charakterystyka Produktu Leczniczego Azopt. [dostęp 2009-03-19]. (pol.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
S01: Leki oftalmologiczne
S01A – Leki stosowane w zakażeniach oczu
S01AA – Antybiotyki
S01AB – Sulfonamidy
S01AD – Preparaty przeciwwirusowe
S01AE – Fluorochinolony
S01AX – Inne
S01B – Leki przeciwzapalne
S01BA – Kortykosteroidy
S01BB – Kortykosteroidy w połączeniach
z lekami rozszerzającymi źrenice
S01BC – Niesteroidowe leki przeciwzapalne
S01C – Połączenia leków
przeciwzapalnych z przeciwinfekcyjnymi
S01CA – Połączenia kortykosteroidów
z lekami przeciwinfekcyjnymi
S01CB – Połączenia kortykosteroidów,
leków przeciwinfekcyjnych
i leków rozszerzających źrenice
S01CC – Niesteroidowe leki
przeciwzapalne w połączeniach
z lekami przeciwinfekcyjnymi
S01E – Leki stosowane
w jaskrze i zwężające źrenicę
S01EA – Sympatykomimetyki
stosowane w jaskrze
S01EB – Parasympatykomimetyki
S01EC – Inhibitory
anhydrazy węglanowej
S01ED – Leki β-adrenolityczne
S01EE – Analogi prostaglandyn
S01EX – Inne
S01F – Leki rozszerzające źrenicę
S01FA – Preparaty przeciwcholinergiczne
S01FB – Preparaty sympatykomimetyczne
(bez preparatów stosowanych w jaskrze)
S01G – Leki zmniejszające
przekrwienie oraz przeciwalergiczne
S01GA – Sympatykomimetyki stosowane
jako leki zmniejszające przekrwienie
S01GX – Inne
S01H – Środki znieczulające miejscowo
S01HA – Środki znieczulające miejscowo
S01J – Preparaty diagnostyczne
S01JA – Środki barwiące
S01K – Preparaty pomocnicze w chirurgii oka
S01KA – Substancje wiskoelastyczne
S01KX – Inne
S01L – Leki stosowane w leczeniu
zaburzeń naczyniowych oka
S01LA – Leki przeciwneowaskularyzacyjne
S01X – Pozostałe leki oftalmologiczne
S01XA – Inne preparaty oftalmologiczne